Book · January 017 citations reads 5,818 authors



Download 3,27 Mb.
Pdf ko'rish
bet127/165
Sana25.01.2022
Hajmi3,27 Mb.
#409247
1   ...   123   124   125   126   127   128   129   130   ...   165
Bog'liq
Etiket

Salomlashish  odobi:
  ertalab  turgach,  yuvinib,  qaynota-qaynona,  oila 
a’zolariga  bilan  muloqotni  iltifot  bilan  salom  berish,  “Yaxshi  dam  oldingizmi?” 
degan so‘zni aytish bilan boshlash joiz. “Assalomu-aleykum”, arabcha so‘z bo‘lib, 
“Sizga  tinchlik  tilayman”  deganidir,  bu  so‘z  to‘liq  aytilishi  kerak.    “Assalom-
alayka”,  “Va  alayka”,  “Salom”,  “Salom  alaykum”,  “Salom  berdik”,  “Alaykum” 
kabi qisqa so‘zlar ishlatilmasligi kerak.  
Oiladagi  bajarilishi  lozim  bo‘lgan  talablar,  ko‘chadagidan  kam  emas. 
Tashqarida  tavoze  bilan,  uyda  qo‘pol  bo‘lgan  odam  hammadan  kamroq  hurmatga 
loyiq.  “Rahmat”,  “Kechirasiz”,  “Iltimos”  so‘zlari  shartli  bo‘lsa  ham  juda  zarur 
ahamiyat  kasb  etadi.  Ba’zida  ayollar  erlarining  buyruqlarini  bajarish  bilan 
charchaganlaridan  dugonalariga  shikoyat  qilishini  guvohi  bo‘lamiz.  Kundalik 
ayolning vazifasiga kiradigan narsalar uchun er iltimos qilishi shart emas. Ammo u 
ayol  kishining  izmida  bo‘lgan  so‘zlarni:  “Iltimos,  sigaretimni  olib  kel,  ishdan 
chalg‘igim  kelmayapti”  qabilidagi  iboralarni  aytishi  shart.  Bunda  “Iltimos”  ni 
ayolga nisbatan qo‘llashni or qiladigan erkaklar uchun “Azizim, onajonisi, ….xon” 
kabi shirin so‘zlarni ishlatishlari mumkin. 
Agar  ayol  har  kuni  dasturxonga  taom  olib  kelsa,  er  hadeb  rahmat 
deyaverishi shart emas. Yoki ayol ketishdan oldin er uning ustiga paltosini kiydirib 
qo‘ysa  ham  ayolni  minnatdorchilik  bildirish  zaruriyat  taqozo  etilmaydi.  Ammo 
“Vannaxonadagi  xalatimni olib keling”, degan  iltimosga  minnatdorchilik bildirish 
lozim.  Insonlar  bilan  munosabatda  ohang  asosiy  o‘rinni  egallaydi.  “Choy  quy” 
degan  so‘zning  o‘zi  ham  iliq  muhabbat  bilan  yo‘g‘rilgan  ohangda  eshitilishi, 
“Choy  quying,  iltimos!”  deb  aytilgan  qo‘rs  ohang  ko‘ngilni  og‘ritishi  mumkin. 
Yuvingandan so‘ng, albatta, vanna yoki rakovinani yuvib qo‘ying. Bu hammaning 
burchidir.  Idish  yuvadigan  rakovinaga  tuflash,  og‘iz  chayish,  tish  yoki  yuzni 
yuvish madaniyatsizlikdir. 
Xullas,  uyni  ozoda  tutish  faqat  uy  bekasiga  bog‘liq  emas,  bu  barcha  oila 
a’zolarini ishidir. 
Ota-onaning  tashqi  ko‘rinish  ham,  ayniqsa,  farzandlar  oldida  muhim 
ahamiyat  kasb  etadi.  Bolani  bog‘chadan  olgani  borganda,  bolalar  kichkina  bo‘lsa 
ham  solishtirish  xususiyatiga  egaligini  unutmasligi  lozim.  Bolalar  ota-onalaridan 
uyalishiga  yo‘l  qo‘ymaslik  lozim.  Bunda  “Ota-onani,  ayniqsa,  onani  sevish  shart” 
deb  qo‘yilgan  talablar  doimo  o‘zini  oqlayvermaydi.  Men  kelinman,  qaynona-


112 
 
qaynotamga qaraymi, erimgami yoki bolalargami deb boshqalarni ham, o‘zini ham 
aldaydigan  kelinlar  oxir-oqibat  soxtalikni  ko‘rsatib  qo‘yadilar.  Atrofdagilarni, 
ayniqsa,  bolalarni  bunday  uslub  bilan  o‘ziga  tortish,  ularni  rahmini  keltirish 
o‘xshovsiz xiyla, holos. Axloqshunoslikda  muhabbat erkinlikda  namoyon bo‘ladi, 
degan ilmiy xulosani nazardan chetda qoldirmang. 
Hech  qachon  bolalarning  mehnati  uchun  “pora”  bermaslik  lozim.  “Buni 
qilsang,  uni  olib  beraman”  qabilida.  Buning  o‘rniga  unga  ixtiyor  bergan  ma’qul. 
Istagan  ishni  tanlab  olsin.  Ammo  bajarsin.  Mehnatsiz  yashab  bo‘lmaslikka 
o‘rgatish lozim. 
Agar  o‘zingiz  namuna  bo‘lmasangiz  bunday  “tarbiya”  ning  hech  foydasi 
bo‘lmaydi.  Bolalar  oldida  bir-birining  vazifalarini  “eslatib”  urishmaslik  kerak. 
Agar  sizdagi  o‘zaro  ziddiyatni  bolalar  bilib  qolsalar,  ular  sizdan  foydalana 
boshlaydilar.  
Bunga qarshi faqat va faqatgina oiladagi axloqiy muhit choradir.
1
 
Oilaviy  bayramlar  –  har  bir  oilaning  shaxsiy  ishidir.  Ammo  tug‘ilgan 
kunda  birlashish  va  hamjihatlikning  bo‘lishi  turgan  gap.  Hammaga  ma’lumki, 
ayollar  o‘z  tug‘ilgan  kunlarini  erlari  yoddan  chiqarishlarini  juda  og‘ir  qabul 
qiladilar.  
Er-xotinlar  o‘rtasidagi  asosiz  paydo  bo‘laveradagian  bahslarning  qat’i 
chorasi  –  ko‘p  hollarda  ajrashish  bilan  tugaydi.  Ammo  bunga  noiloj 
vaziyatlardagina  yo‘l  qo‘yish  mumkin.  Munozaradagi  ma’lum  qoidalarga  amal 
qilib,  bu  baxtsizlikdan  qutulish  mumkin.  Masalan,  hech  qachon  o‘z  noroziligini 
kinoyali ohangda aytmaslik lozim – bu odamni haqoratlaydi va instinktiv ravishda 
qarshilik  qilishga  undaydi.  Yurakdagi  dardning  hammasini  faqat  mulozamat, 
muloyimlik  va  bosiqlik  bilan  ayta  olish  mumkin.  Bu  oilada  ijobiy  javob  – 
tushunishni  vujudga  keltiradigan  yagona  ohangdir.  Muomala  qila  olishning  ziddi 
jizzaki, buyrug‘ona ohangdir. Ochiqdan-ochiq odamga achinishni e’lon qilish ham, 
aksil  ta’sir  beradi.  Bundan  tashqari,  fikrni  oxirigacha  aytmaslik, 

Download 3,27 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   123   124   125   126   127   128   129   130   ...   165




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish