Anatomiya odam tanasining shakli, tuzilishi, uning funktsiyalarini va



Download 3,64 Mb.
Pdf ko'rish
bet207/245
Sana24.01.2022
Hajmi3,64 Mb.
#407495
1   ...   203   204   205   206   207   208   209   210   ...   245
Bog'liq
odam anatomiyasi va fiziologiyasi

            Orqa  miya  nervlari.
  Orqa  miyadan  31  juft  orqa  miya  nervlari  tarmoqlanib 
shiqadi.  Bularning  har  biri  ikkitadan  ildizcha,  oldingi  va  keyingi  ildizchalardan 
boshlanadi. Bu ildizchalar umurtqa pog’onasi kanalidan chiqish  teshigida bir - biri 
bilan qo’shiladi. 
       Orqa ildizchalar shishlar - orqa miya tugunchalari hosil qiladi. Tugunchalarda 
sezuvchi  neyronlar  tanasi  joylashadi,  bu  tanalar  nok  shaklida  bo’lib,  ikkita 
o’simtaga  ega.  Neyron  o’simtalaridan  biri  keyingi  ildizcha  bilan  orqa  miyaga, 
ikkinchisi  esa  orqa  miya  nervlariga  kiradi  va  teri,  muskullar,  bo’g’imlar,  suyak 
hamda  boshqa  organlarning  retseptorlariga  kelib  ta`momlanadi.  Bu  retseptorlarda 
birorta ta`sirlovchi tufayli qo’zg’alish hosil bo’lsa sezgichi neyron bu qo’zg’alishni 
orqa  miyaga  o’tkazadi.  Orqa  ildizchalar  shikastlansa,  badanning,  har  -  xil 
sohalaridagi teri sezmaydigan bo’lib qoladi. 
Oldingi  ildizchalar  kulrang  moddada  harakatlantiruvchi  markazlarni  hosil 
qiladigan  neyronlardan  boshlanuvchi  tolalar  hisoblanadi.  Orqa  miya  tarkibiga 
kirgan  bu  tolalar  muskullargacha  etib  boradi.  Oldingi  ildizchalar  shikastlansa, 
gavdaning  ayrim  sohalari  harakatlanish  qobiliyatini  yo’qotadi.  Sezuvchi  va 
harakatlantiruvchi  neyronlar  orqa  miyada  oraliq  neyronlar  bilan  o’zaro  birikkan 
boladi,  bu  birikish  natijasida  reflektor  yoyi  hosil  bo’ladi.  Shuning  uchun 
retseptorlarning, masalan, teri retseptorlarining, har qanday ta`sirlanishiga javoban 
organizm  reaksiya  ko’rsatadi,  ya`ni  harakatga  keladi.  Bunda  teri  retseptorlarida 
hosil  bo’lgan  qo’zg’alishlarni  sezuvchi  neyronlar  oraliq  neyronlar  orqali 
harakatlantiruvchi neyronlarga o’tkazadi.  
Orqa miya nervlari aralash nervlardir, chunki ular harakatlantiruvchi deb 
atalishi mumkin bo’lgan oldingi ildizchalardan va sezgichi deb ataladigan orqa 
ildizchalarning qo’shilishidan hosil bo’lgan. 

Download 3,64 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   203   204   205   206   207   208   209   210   ...   245




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish