Book · September 005 citations 35 reads 4,397 author

4.7.1. Dil-düşünce 
Koehler ve aynı ekolden olan Buehler (1927) gibi bilim adamlarının 
salt deneye ve betimlemeye dayalı tutumlarından sıyrılarak bu deneyleri 
kuramsal alana aktaran kişi L.S. Vygotsky olmuştur (Vygotsky 1985: 66-
71). Bu kuramcı, yapılan deneyleri değerlendirip, dil ve düşüncenin birbi-
rinden farklı köklerden geldiğini öne sürmüştür. Bundan böyle, bu iki iş-
levin hayvanlarda farklı doğrultularda geliştiğini, maymunların alet kul-
lanmasının düşüncenin, dil öncesi gelişimine işaret ettiğini, öte yandan in-
sanınkine benzer sesler çıkartmasının iletişim kurmaya yönelik içgüdüsel 
tepkilere dayandığını öne sürer. Vygotsky, bunun konuşmanın gelişme-
sindeki “anlık öncesi” dönemin göstergesi olduğunu öne sürerek, insanlar 
açısından bu deneylerin, dil öncesi süreçlerin varlığını kanıtlaması yönün-

---

 
92 
den önemli olduğuna dikkati çeker. Bir başka deyişle, hayvanların konu-
şamamalarına karşın alet kullanabilmeleri, ya da konuşamamalarına kar-
şın  ses  çıkarak  toplumsal  iletişimde  bulanabilmeleri  dil  ve  düşüncenin 
farklı düzlemde ele alınabileceği düşüncesini akla getirir. 
Vygotsky, bununla da kalmayıp, Avrupa'ya bilişsel dilbilim açısından 
önemli bir yere sahip olan Piaget'nin (1932) çocukların anlıksal süreçle-
riyle ilgili deney ve değerlendirmelerini de irdelemiş ve konuyla ilgili gö-
rüşlerini, Piaget'nin iki kitabının Rusça baskısına yazdığı önsözde açıkla-
mıştır (Vygotsky 1985: 27-46). Piaget’nin deneyler sonucu yaptığı değer-
lendirmeye göre, çocukların anlıksal süreçleri güdümsüz düşünceden baş-
layarak güdümlü düşünceye doğru bir yol izler. Bu iki aşamanın arasında 
ise, güdümsüz düşünceyle büyük benzerlikleri olduğunu ileri sürdüğü