Buxoro muhandislik-texnologiya instituti

Pishloqni  yetiltirish
-Pishloqni  yetiltirish  pishloq  ishlab  chiqarishda  oxirgi 
jarayon  hisoblanadi.  Yetiltirish  natijasida  pishloqda  o‘tkir,    shu  turga  xos  bo‘lgan 
ta‘m hid, har xil rasmchalar (ko‘zchalar) paydo bo‘ladi.  Bunday o‘zgarishlar pishloq 
tarkibida moddalarning o‘zaro ta‘siri ostida boradi.  Pishloqda ko‘zchalarning paydo 
bo‘lishi  shu  moddalarning  o‘zaro  ta‘sir  natijasida  hosil  bo‘lgan  va  to‘plangan 
karbanat  angidrid gazi hisobidan boradi.  Pishloqni turiga qarab yrtiltirish bir oydan 
olti oygacha davom etadi.  Pishloq yuzasi parafinlovchi apparatlarda olib boriladi. 
Pishloqni tuzlash-pishloqlar natriy xlor(osh tuzi) bilan tuzlanadi.  Tuzlash mahsulotga 
o‘ziga xos, maxsus tam va o‘tkirlik beradi,  mikrobiologik va fermentiv jarayonilari 
muvozanatlashtiradi.    Natriy  xlor  miqdori  turli  pishloqlar  uchun  1,2-7,0% ni  tashkil 
etadi. 
Pishloqni  tuzlashda  ikki  fizik-kimyoviy    jarayonbir  vaqtning  o‘zida  sodir 
bo‘ladi:pishloqda  tuzning  diffuziyalanishi  va  pishloqdan  zardobni  osmotik 
namakobga  o‘tishi.  Birinchisi  natriy  xlor  konsentratsiyasining  farqi  hisobidan, 
ikkinchisi  pishloq  massai  va  namakobdagi  osmotik  bosimining  farqi  hisobidan 
boradi.    Osh  tuzi  faqatgina  pishloq  ta‘mini  yaxshilovchi  to‘ldirgichgina  emas,  balki 
upishloqning yetilishini normal borishini ta‘minlaydi va biokimyoviy jarayonlarning 
borishiga ta‘sir ko‘rsatadi.   
Pishloqni  tuzlash  uchun  turli  usulllar  qo‘llaniladi:  pishloq  donalarini 
presslashdan  oldin  tuzlash;  tuzlash,  quruq  tuzlash;  aralash  holda  tuzlash.  Pishloqni 
tuzlash usullaridan eng ko‘p tarqalgani turli eritmada tuzlash hisoblanadi.