Qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish hududiy markazi ijtimoiy-iqtisodiy fanlar metodikasi kafedrasi

Muammoli vaziyatlarni hal etish 
 
Maqsad  va  vazifalari: 
O‗z  –  o‗zini  anglash  ko‗nikmalarini  rivojlantirish, 
muammoli vaziyatlarda to‗g‗ri echim qabul qilish ko‗nikmalarini shakllantirish.  
Jihozlash: 
Musiqa  yozilgan  disk,  kompyuter,  vatman  qog‗oz,  markerlar, 
koptok.  
Mashg‗ulotning borishi. 
 
1.  Kirish.  Salomlashib  bo‗lgandan  keyin  boshlovchi  o‗zini  tanishtiradi. 
Mashg‗ulot mavzusi va maqsadlari tanishtiradi.  
2.Tanishuv:  a)Ishtirokchilar  qog‗ozkartochkalarga  katta  harflar  bilan 
ismlarini yozadi va ko‗ksiga ilib qo‗yadi..  

---

81 
 
b) boshlovchi o‗z ismining ikki – uchta ijobiy tomonini aytadi va koptokni, 
keyingi ishtirokchiga o‗tkazadi.  
3.  Guruh  qoidalari  ishlab  chiqish  va  qabul  qilish.  Vatman  qog‗ozga 
mashg‗ulot qoidalari yozilib ilib qo‗yiladi.  
4.  Muammoli  vaziyat.  «Meni  nima  uchun  yoqtirmaydi».  Muammoli  holat: 
Meni  sinfdagilar  yomon  ko‗radi.  Sabab:  Men  har  doim  haqiqatni  gapiraman. 
Masalan,  sinifimizda  G.  ismli  qiz  musiqa  kollejini  tugatib  konservatoriyaga 
o‗qishga  kirmoqchi.  Men  esa  unga  uning  ovozi  yo‗q  ekanligini,  hech  qachon 
xonanda  bo‗la  olmasligini  aytdim.  Bu  so‗z  haq..  chunki  men  mutaxassis 
tanishimdan  buni  bilib  oldim.  Agar  kimdir  yangi  kiyim  kiyib  kelsa  men  unga  bu 
kiyim  tushmaganini  darrov  aytaman.  Odamlar  meni  yaxshi  ko‗rinishi  uchun 
yolg‗on  gapirishni  xoxlamayman.  Ishtirokchilar  bu  vaziyat  va  holat  bo‗yicha  o‗z 
fikrlarini aytadilar.  
5.  Ikkinchi  muammoli  vaziyat:  «Sinfdoshlar  Lolaning  tug‗ilgan  kuni  bilan 
tabriklash uchun  keldilar. Bolalar  tanishinglar bu  mening  singlim  Shohida, alochi 
va tennis bo‗yicha chempion. Keyin Shaxnozaga qarab: Shaxnoza tanishib qo‗y bu 
Shuxrat,  taniqli  boksyor  Akmal  borku,  men  senga  gapirib  bkergandim,  shuning 
ukasi.  O,  taniqli  baksyor  Akmalni  kim  tanimaydi  deysiz  –  dedi  Shaxnoza  va 
salomlashish uchun qo‗lini Shuxratga cho‗zdi. Shuxrat anchadan buyon Shaxnoza 
bilan  tanishmoqchi  bo‗lib  yurgandi.  Lekin  Lolaning  so‗zlaridan  keyin  nimagadir 
bu tanishish uni nimagadir hursand qilmayotganini angladi. Nima uchun?»  
6.  Barcha  ishtirokchilar  mashg‗ulot  mavzusi  bo‗yicha  o‗z  fikrlarini  va 
xulosalarini aytadilar.  
7.  Muammoli  vaziyatlarni  yuzaga  kelishi  va  ularni  echish  insonni  o‗z  – 
o‗zini bilishi va anglashi bilan bog‗liq ekanligini bo‗yichv xulosasi chiqariladi.  
Muammoli  vaziyat:  Internatga  chet  eldan  mehribonlik  yordami: 
o‗yinchoqlar,  har  xil  kanselyariya  mollari  olib  kelindi.  7  sinf  o‗quvchilaridan 
o‗yinchoqlar solingan korobkalarni ichkariga tashishda yordam so‗raldi. Bir necha 
kundan  keyin  sinf  tarbiyachisiga  qiz  bolalar  keldi  va  ulardan  qandaydir  sir  bor 
ekanliklarini aytdi. Sinifimizda bir nechta bola haligi o‗yiinchoqlardan o‗g‗irlagan. 
Ayrimlari o‗z sinfdoshlariga (o‗yinchoqlarni tashishda ishtirok etmaganlarga) sotib 
ham ulgirgan.  
Tarbiyachi  psixologga  murojaat  qilib,  vaziyatni  tushuntirdi.  O‗g‗irlik 
to‗g‗risida tarbiyachi, boshqa sinf tarbiyachisi, bitta o‗qituvchi va psixolog biladi.