Milliy g„oya tarixi va nazariyasi



Download 1,4 Mb.
Pdf ko'rish
bet51/87
Sana18.01.2022
Hajmi1,4 Mb.
#391565
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   87
Bog'liq
Milliy g„oya tarixi va nazariyasi

 
 
 
 
 


Milliy g„oyada inson – eng oliy qadriyat 
Reja:  
 
1.
 
О‗zbekistonning mustaqil taraqqiyoti jarayonida insonparvarlik 
g‗oyalarining takomillashuv jarayoni, unda avlodlararo vorislik va 
yangilanishning namoyon bо‗lishi.
 
2.
 
Inson, uning sha‘ni va qadr-qimmati, huquq va erkinliklarini 
ta‘minlashning huquqiy kafolatlari.
 
3.
 
Milliy g‗oya – inson qadr-qimmatini yuksaklarga kо‗tarish omili. Milliy 
g‗oyada inson – eng oliy qadriyat ekanligi.  
 
1-masalaning  bayoni:
  О‗zbekistonning  mustaqil  taraqqiyoti  jarayonida 
insonparvarlik  g‗oyalarining  takomillashuv  jarayoni,  unda  avlodlararo  vorislik  va 
yangilanishning  namoyon  bо‗ladi.  О‗zbekistonda  demokratik  huquqiy  jamiyatni 
barpo  etish  shaxs  erkinligi  hamda  uning  g‗oyaviy-mafkuraviy  asoslari  bilan 
bevosita  bog‗liqdir.  Shaxs  erkinligi  avvalo  ijtimoiy  tushuncha  hisoblanadi. 
Jamiyatda erkinlashtirish jarayonini amalga oshirmasdan shaxs erkinligi tо‗g‗risida 
fikr  yuritish  mumkin  emas.  Shaxs  erkinligi  fuqaroning  imkoniyatlari,  ijodiy 
qobiliyatlariga  yо‗l  ochadi.  Pirovard  natijada  shaxs  ijtimoiy  faol  individga 
aylanadi.  
Milliy g‗oyaning fikrlar, g‗oyalar xilma–xilligi, erkin fikr, shaxs erkinligiga 
erishish  tamoyiliga  amal  qilishi  mamlakat  siyosiy,  iqtisodiy  hayotini,  davlat  va 
jamiyat  qurilishini  yanada  demokratiyalashtirishga  xizmat  qiladi.  Shu  nuqtai 
nazardan, erkinlashtirishga jamiyatni demokratlashtirishning boshlang‗ich bosqichi 
sifatida  qaralib,  jamiyat  hayotining  barcha  sohalarini  rivojlantirish  vazifalari 
amalga oshirilmoqda. 
О‗zbekistonda  milliy  tiklanish  konsepsiyasi  milliy  ma‘naviyatni  tiklash, 
ma‘naviy omillarni takomillashtirish bilan bevosita bog‗liqdir. 
Milliy  g‗oyaning  asosiy  mazmuni  deganda,  unda  ifodalangan  maqsadlar 
tushuniladi. YA‘ni, milliy taraqqiyot g‗oyalaridagi konkret maqsadlar uning asosiy 
mazmunini  tashkil  qiladi.  Bu  maqsadlar  -  Ozod  va  obod  Vatan,  erkin  va  farovon 
hayot  barpo  etish  yoki  yurtimizda  huquqiy  demokratik  davlat  va  erkin  fuqarolik 
jamiyati  qurishdan  iboratdir.  «Biz  uning  mazmun-mohiyati,  ufqlarini  umumiy 
tarzda  belgilab  oldik,  -  degan  edi  Prezidentimiz  I.A.Karimov  «Hushyorlikka 
da‘vat»  asarida.  -Endi  ijtimoiy  soha  olimlari,  mutaxassislar,  ilg‗or  fikrli  ziyolilar 
bu boradagi izlanishlarni chuqurlashtirib, umumlashgan nazariy xulosalarni ishlab 
chiqishlari, qisqacha aytganda, mafkuramizning asosiy maqsadlarini xalqqa sodda, 
haqqoniy, tushunarli tarzda ifodalab berishlari lozim»
28
.  
Binobarin,  g‗oyaviy-mafkuraviy  ishlarda,  kо‗proq  ayni  shu  maqsadlarning 
mazmun-mohiyati:  Ozod  va  obod  Vatan,  erkin  va  farovon  hayotning  о‗zi  nima, 
uning  ijtimoiy-siyosiy,  iqtisodiy  va  ma‘naviy-mafkuraviy  qiyofasi  qay  tarzda 
namoyon bо‗ladi; bizning sharoitda huquqiy demokratik davlat va erkin fuqarolik 
                                                 
28
 Каримов И.А. Ҳушѐрликка даъват.Озод ва обод Ватан, эркин ва фаровон ҳаѐт-пировард мақсадимиз. Т. 8. 
–Т.8. - Т.:Ўзбекистон, 2000. –Б. 28.  


jamiyati qanday amal qiladi; ularni barpo etishda qanaqa imkoniyatlar va tо‗siqlar 
bor;  maqsadlarimizga  erishish  uchun  jamiyatimizdagi  har  bir  kishi,  guruh,  toifa, 
qatlamlar  qanday  bо‗lmog‗i  va  nima  ishlar  qilmog‗i  kerak;  ushbu  buyuk  va  ezgu 
g‗oyalarimiz  qay  tariqa  rо‗yobga  chiqayapti  kabi  muammo-masalalar  atroflicha 
yoritilishi lozim. G‗oyaviy-mafkuraviy ishlarni tashkil qilishda masala shu tartibda 
qо‗yilishi,  milliy  g‗oyani  о‗qitish  va  targ‗ib-tashviq  qilishda  ayni  shu 
muammolarni sistemali yoritishga alohida e‘tibor qaratilishi lozim. ―YA‘ni, milliy 
mafkura,  milliy  g‗oya  deganda  bizning  qanday  maqsadlar,  qanday  amaliy 
yо‗nalishlarni  kо‗zda  tutishimiz  haqida  odamlar  aniq  tasavvurga  ega  bо‗lsin. 
Yurtimizning har bir fuqarosi uni о‗zining g‗oyasi deb bilsin‖
29

Shuningdek,  Prezidentimiz  I.A.Karimov  g‗oya  va  mafkuraga bag‗ishlangan 
qator asarlarida, xususan mazkur fikrlari ifodalangan «Milliy mafkura - davlatimiz 
va  jamiyatimiz  qurilishida  biz uchun  ruhiy-ma‘naviy  kuch-quvvat  manbai»  nomli 
fundamental  asarida  milliy  mafkurani  shakllantirishdagi  murakkab  masalalarni, 
uning davlat va  jamiyat  qurilishi bilan bog‗liq  mazmun-mohiyatini  tushuntirishga 
alohida e‘tibor qaratib, bu boradagi asosiy vazifalarni aniq-ravshan kо‗rsatar ekan, 
jumladan  yana  quyidagilarni  ta‘kidlagan  edi:  «Birinchidan,  о‗zining  kelajagini 
kо‗rmoqchi  va  qurmoqchi  bо‗lgan  har  qanday  davlat  yoxud  jamiyat,  albatta  о‗z 
milliy g‗oyasiga suyanishi va tayanishi zarur.  
Tabiiyki,  davlat  tizimi,  uni  boshqarish  va  olib  borilayotgan  siyosat  avvalo 
aniq  va  ravshan  ifodalangan  mafkura  asosiga  qurilmog‗i  lozim...  YA‘ni,  oldin 
g‗oya  paydo  bо‗ladi,  undan  keyin  g‗oya  asosida  mafkura,  mafkura  asosida  esa 
tizim,  siyosat  paydo  bо‗ladi...  Bundan  shunday  xulosa  chiqadiki,  biz  avvalambor 
qanday  jamiyat  qurmoqchimiz,  о‗z  kelajagimizni  qanday  tasavvur  etamiz,  degan 
savollarga  о‗z  javoblarimizni  yana  bir  bor  aniqlashtirib  olishimiz,  shundan  keyin 
odamlarimizni  ana  shu  olijanob  maqsadlar  atrofida  birlashtirishimiz  zarur»
30

Demak,  g‗oyaviy  ta‘lim-tarbiya  va  targ‗ibot-tashviqot  ishlarida  hozir  biz  qanday 
jamiyat  qurayotganimizni,  unga  erishish  yо‗llarini  sodda,  haqqoniy,  hamma 
tushunadigan  qilib  tavsiflash,  xalqimizda  ana  shular  haqida  aniq-ravshan  bilim-
tasavvurlarni  hosil  qilish  g‗oyat  muhim  ahamiyatga  ega.  Chunki,  odamlar  о‗zlari 
yashayotgan  jamiyat  kelajagini  tasavvur  qilolmas  ekan,  ular  о‗z  istak,  orzu, 
intilishlarining  rо‗yobga  chiqishi  qanday  yuz  berishini  bilolmaydi.  Bunday 
sharoitda,  odamlarda  ertangi  kunga  umid  va  ishonch  bо‗lmay,  ruhiy-ma‘naviy 
depressiya  yuzaga  keladi,  ularda  hayotdan  norozilik,  jamiyatdagi  ijtimoiy-siyosiy 
muhitga nisbatan salbiy munosabat paydo bо‗ladi. 
Ertangi kunga umid va ishonch inson hayotining mazmuni, orzu-intilishlari 
va  faoliyatining  asosi,  uning tub  manfaat va  maqsadlarining  namoyon  bо‗lishidir. 
Ular  bо‗lmasa:  inson  hayoti  mazmunsiz,  orzu-idellari  sarob,  faoliyati  samarasiz, 
manfaat va maqsadlari noaniq, kelajagi qorong‗u bо‗lib, bu umuman baxtsizlikdir. 
YA‘ni,  har  qanday  inson  yoki  millatning  о‗z  kelajagini  umuman  tasavvur 
                                                 
29
 Каримов И.А. . Миллий мафкура – давлатимиз ва жамиятимиз қурилишида биз учун руҳий-маънавий куч-
қувват манбаи.Озод ва обод Ватан, эркин ва фаровон ҳаѐт-пировард мақсадимиз. Т. 8. –Т.: Ўзбекистон, 2000. 
–Б. 462.  
 
30
 Ўша асар: –Б. 464-465.  


qilolmaydigan,  unga  biror  umidi  va  ishonchi  bо‗lmagan  holati  eng  katta 
baxtsizlikdir. Ayni paytda, bu – mafkurasizlik hamdir. 
Ertangi  kunga  umid  va  ishonch  kelajak  haqidagi  bilim-tasavvurlar  bilan 
uzviy  bog‗liq.  Bu  bilim-tasavvurlar  esa  g‗oyadagi  maqsad,  orzu-ideallarni 
о‗rganish  bilan  hosil  bо‗ladi.  Shuning  uchun  ham,  milliy  g‗oya  va  mafkurani 
tushuntirishda, kо‗proq  ularning  mazmunida  muhim  о‗rin tutuvchi asosiy  maqsad 
va orzu-ideallar yoritilishi lozim. 

Download 1,4 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   87




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish