1-sentabr — mustaqillik kuni kirish 1-dars

Uyga vazifa 
13.5-mashq.
 “
Mehnat”,  “Vatan”,  “Ona”  mavzularidagi  insholar  uchun 
epigraf bo`la oladigan xalq maqollari, hadislardan 5 tadan namuna topib keling.  
 
14-dars 
INSHO REJASI 
 
14.1-mashq.
 Matnni o‘qing va mazmunini og‘zaki bayon qiling. 
Tartib  –  taraqqiyot  va  rivojlanish  asosi.  Kunning  tunga,  tunning  kunga 
aylanishi,  oy  va  fasllarning,  yil  va  asrlarning  almashinuvi  tartibning  yorqin 
namunasidir.  
Tartib bor joyda muvaffaqiyat bo‘ladi. Tartibli bajarilgan har qanday ish yaxshi 
natijalarni beradi. Insonning tartibli faoliyati  – rejali  ish  yuritish. Tartibli inson har 
bir  ishini  –  mehnatdan  tortib  sarf-xarajatgacha  reja  asosida  amalga  oshiradi. 
Shuning  uchun  xalqimiz  reja  va  rejalashtirishning  hayotimizdagi  ahamiyatini 
“Rejasiz  ish  –  qolipsiz  g‘isht”  degan  maqol  bilan  bejiz  ifodalamagan.  Qolipsiz 
yasalgan g‘isht sifatsiz – qing‘ir-qiyshiq bo‘ladi. 
Insho  yozish  ham  faoliyat,  aniqrog‘i,  nutqiy  faoliyat.  U  ham  reja  asosida 
amalga oshiriladi. Inshoni yozishga tayyorgarlik jarayoni ham, inshoning o‘zi ham 
rejasiz amalga oshirilsa, u sifatsiz chiqishi muqarrar. 
Demak,  insho  yozish  uchun  tayyorgarlik  jarayoni  qat’iy  reja  asosida  amalga 
oshiriladi. Inshoning o‘zi ham puxta reja asosida yozilishi lozim. 
Har qanday ijodiy ish kabi insho rejasi ham uch qismdan iborat bo‘ladi: 
1.Kirish. 
2.Asosiy qism. 
3.Xulosa. 
Kirish  inshoning  boshlang‘ich  qismi,  unda  o‘quvchi  mavzu  haqidagi  umumiy 
fikrlarini bayon qiladi. Asosiy qismda maqsadga o‘tiladi. Bu qism yana ichki kichik 
qismlardan tashkil topadi. Ularning miqdori birdan ortiq bo‘ladi
. 
Xulosa  yakunlovchi  qism  bo‘lib,  unda  o‘quvchi  asosiy  qismdan  kelib 
chiqadigan o‘z fikri – xulosasini lo‘nda bayon etadi.  
Namuna
 
Alisher Navoiy – g‘azal mulkining sultoni 
I. K i r i s h. Alisher Navoiy – buyuk mutafakkir va atoqli shoir. 
II. A s o s i y   q i s m: 
1. Alisher Navoiyning oshiqona g‘azallari. 
2. Alisher Navoiyning orifona g‘azallari. 
3. Alisher Navoiyning rindona g‘azallari. 
III. X u l o s a. Alisher Navoiy g‘azallari – o‘zbek she’riyatining mezoni. 

---