Urganch davlat universiteti X. R. Matyoqubov, J. K. Tojiyev texnologiya va dizayn

21-rasm. Po`stlog`ining qoldiqlari bo`lgan daraxt tanasiga tushgan yara 
Yog`och  uyni  qurish  uchun  qirrali  taxta,  tomning  qurilish  tuzilmalari  va 
inshootlarini tanlashda har qanday yog`och, shu jumladan yumshoq daraxtning o`ziga 
xos xususiyatlarga ega bo`lishini tushunish kerak.  
Yog`ochning  kamchiliklari  -  tabiiy  jarayonlar  va  hodisalar  natijasida  kelib 
chiqqan 
daraxtning 
rivojlanishidagi 
kasalliklar, 
shikastlanishlar 
yoki 
nomukammallikdir. Yog`ochning navi asosan nuqsonlar soniga bog`liq. Yog`ochning 
sifati  amaldagi  GOST  8486-86  standartining  qoidalari  bilan  belgilanadi.  Shuni 
alohida ta‘kidlash lozimki, bahoni aniqlash juda shartli o`lchovdir - masalan, ikkinchi 
darajali  20  taxtadan  har  doim  birinchi  darajali  va  bir  nechta  uchinchi  darajali 
taxtalarni parametrlarni sinchkovlik bilan tekshirib ko`rishingiz mumkin.  
Yog`ochni  qayta  ishlash  jarayonida  sodir  bo`ladigan  nuqsonlar-  Yog`ochda 
deformatsiyalar  daraxt  tanasini  ekish  paytida  mexanik  kuchlanish  natijasida  yuzaga 
keladi.  Boshqacha  qilib  aytganda,  bunday  kamchiliklar  texnogen  kamchilik  bo`lib 

---

- 67 - 
 
ular  ko`rinib  turadi,  eski  uskunalarni  ishlatishda  va  ishlab  chiqarish  texnologiyasini 
buzishda  bunday  kamchiliklar  paydo  bo`lishi  mumkin.  Bunday  yog`ochdan  tanlab 
foydalanish  mumkin,  chunki  GOST  bo`yicha  yog`ochning  fizik  va  mexanik 
xususiyatlari bir xil bo`lib qoladi.  
Xavflar  -  bu  qayta  ishlangan  nuqson,  undan  qurilgan  strukturaning 
mustahkamligiga  ta‘sir  qilmaydi  va  bunday  qurilish  materiallarini  qurilish  ishlarida 
qo`llash jiddiy zarar yetkazmaydi.