Samarqand davlat universiteti kasbiy ta’lim fakulteti

---

 

SAMARQAND DAVLAT UNIVERSITETI  

KASBIY TA’LIM FAKULTETI 

 

 

 

Mavzu: 

Qora va rangli metallarga ishlov berish 

 

Bajardi:                                    

AxmadjanovaMalohat

 

Tekshirdi:                                           o’qit. A. Gadauev 

 

 

 

 

Samarqand 2017 

       

---

Qora va rangli metallarga ishlov berish 

 

 

Reja: 

 

 

1.

 

Bosim bilan ishlov berish  

 

2.

 

Metallarni bosim bilan ishlashning usullari

  

3.

 

Metallarni bosim bilan ishlashning fizik asosi 

4.

 

Metallarni bosim bilan ishlash oldidan qizdirish va qizdirish          

qurilmalari

 

 

---

Konstruksion materiallarni tashqi yuklama (nagruzka) ta’sirida  plastik 

deformatsiyalash natijasida kutilgan shakl va o‘lchamli buyumlar olish 

texnologik jarayonga bosim bilan ishlash deyiladi.Odamlar yeramizdan bir 

necha ming yik avval metallarni bolg‘a bilan dastaki bolg‘alab uchliklar, 

yer va yog‘ochga ishlov beradigan qurollar tayyorlaganlar. Asrlar osha 

metallarni bosim bilan ishlash usullari takomillasha va rivojlana bordi. 

Natijada quymalardan yiqori geometrik aniqlikli, xilma-xil buyumlar ishlab 

chiqara boshlandi. Keyingi yillarda esa qator istiqbolli usullar, texnologik 

jarayonlar mexanizatsiyalashtirilib avtomatlashtirilishi ish unumini keskin 

orttirib, ko‘plab sifatli, raqobatbardosh buyumlar ishlab chiqariladigan 

bo‘ldi. Metallarni bosim bilan ishlashni boshqa ishlov usullaridan ancha 

      unumligi, ularning zarur shakli o‘lchamli buyumlar olinishi, metal hajmining    

o‘zgarmasligi, mexanik xossalarining yaxshilanishi, ko‘p  hollarda kesib 

ishlashga ehtiyoj qolmasligi va boshqa afzalliklarga ko‘ra mashinasozlikda keng 

qo‘llaniladi. Hozirda ishlab chiqarilayotgan po‘latning 90 foiz, rangli metallning 

50 foizdan ortiqrog‘i bosim bilan ishlanishi bu usulning sanoatda muhum 

ahamiyatga ega ekanligini ko‘rsatadi.