Q o d IL o V, Q. O d IL o V umumiy elektrotexnika va elektronika asoslari



Download 4,1 Mb.
Pdf ko'rish
bet44/95
Sana02.01.2022
Hajmi4,1 Mb.
#310348
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   95
Bog'liq
Umumiy elektrotexnika va elektronika asoslari (Q.Odilov)

E,
  =  - j *  = 
= 4,44/u;, 
;
e.yu.k.  chastotasi  bir  xil  bo‘lganligi  va  bir  xil  magnit  oqimi 
bilan  induksiyalanganligi uchun birinchi oTamdagi e.yu.k.  ikkinchi 
oTamning e.yu.k.dan farq qiladi,  chunki birinchi oTamning o'ram 
soni 
wt
  ikkinchi oTam soni 
w7
 dan farq qiladi.  0 ‘ram soni qancha 
ko‘p  bo'lsa,  shuncha  e.yu.k.  ko‘p  bo‘ladi.
Birinchi  oTam ning  e.yu.k.ni  ikkinchi  oTamdagi  e.yu.k.ga 
nisbati  transformatorning  koeffitsiyenti  deb  ataladi.
Transform atorning 
w:
  oTami  ko‘p  bo‘lib,  u;,  oTami  kam 
bo'lsa,  kuchlanishni  oshiruvchi  transform ator  deyiladi,  agarda 
w2
  oT am i  kam  b o ‘lib, 
0
‘ram i  ko ‘p  b o'lsa,  kuchlanishni 
kamaytiruvchi  transformator  deb  aytiladi.  Transformatorlar  bir 
fazali  va  uch  fazaii  bo'Iadi.
8.4.  IJch fazali transformator
Uch  fazali  tokni  transform atsiya  qilish  uchun  bir  fazali 
transformatorlarni  qoMlash  mumkin.  8.4.1-rasmda  transformator 
guruhlarini  ulash sxemasi  keltirilgan.  Ularning oTamlarini yulduz 
yoki  uchburchak  shaklida  ulash  mumkin.  Amalda  uch  fazali 
transform atorlar  qo'Ilaniladi.  Uch  fazali  transform atorlarning 
yuqori  kuchlanish  tomonidagi  oTamlarning  uchlarini 
A,  B,  S
71
www.ziyouz.com kutubxonasi


bilan,  oxirlarini 
X,  Y,
  Z b ilan   belgilanadi.  Ikkinchi  o ‘ramlarning 
uchlarini  <
2

b,  s
  bilan,  oxirlari  esa  x, 
y,  z
  bilan  belgilanadi.
Transformatorlarda  asosan  uchburchak  va  yulduzli  ulanish 
usullari  qoMlaniladi.
Uch  fazali  transformatorlarning birinchi va ikkinchi o ‘ramlari 
yulduz  shaklida  ulanishi  eng  arzon  va  sodda  hisoblanadi,  chunki 
ularning har bir o ‘rami  va izolyatsiyasi  (neytrali yerga ulanganda) 
halos  fazali  kuchlanishga  va  lineyniy  tokga  hisoblangan  boMadi. 
Transformatorlarning pastki  kuchlanishi tomonida iste’molchilarga 
neytral simi kerak boMmasa, u holda yulduz-uchburchak ulanishdagi 
katta quwatdali  transformatorlar ishlatiladi.  Transformatorlarning 
lineyniy kuchlanishi nisbati uning o ‘ramlarining ulanish turiga bog‘liq.
8.4.1-rasm.
  Bir  fazali  uchta  transformatorni  ulash  sxemasi.
4
8.4.2  rasm.
  Transformator  baki:
1—
 bak; 
2—
 radiator; 
3—
 past  kuchlanish  izolyatori;  4  yuqori  kuchlanish
izolyatori.
72
www.ziyouz.com kutubxonasi


8.5.  Avtotransformatorlar
8.5.1-rasm da  avtotransform atorlarning  prinsipial  sxemasi 
keltirilgan. Avtotransformatorlarda pastki  kuchlanishning o‘ramlari 
yuqori  kuchlanish  o ‘ramlaming  qismi  bo ‘ladi.
A
8.5.1-rasm.
  Avtotransformalorlarning prinsipial  sxemasi.
Avtotransformatorlarda elektr energiya elektromagnit yo‘li bilan 
uzatishdan tashqari,  o ‘ramlarningbir-biriga ulanganligi orqali  ham 
uzatiladi.
Avtotransformatorda  kuchlanishi  va  tok  kuchlarining  o ‘zaro 
bog'lanishi odatdagi transformatorlarnikiga o'xshash:
U2 
w2
 
/,  '
Avtotransformatorlar hamma sohalarda  ishlatiladi.
8.6.  Transformatorlarda quwatning yo‘qolishi va 
foydali ish koeflitsiyenti
Transformatorga ulangan quwat
Pt
  =   f/,  /,  cos  (p,.
Transform ator  tayyorlagan  va  iste'molchilarga  berayotgan 
quw ati:
73
www.ziyouz.com kutubxonasi


P2
  =  
U2  I2
  cos  cp,.
Ularning  ayirmasi  /*,  — 
P2
  quw atning  yo‘qolishi  bo'Iadi. 
Katta quwatli transformatorlarda quwatning yo‘qolishi  1—5  % 
bo'ladi.
Transform atorning  foydali  ish  koeflltsiyenti:

Download 4,1 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   95




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish