Q o d IL o V, Q. O d IL o V umumiy elektrotexnika va elektronika asoslari

U M L M IY   ELEKTROTEXNIKA
1-bob.
  E L E K T R   T O ‘G ‘R IS ID A   A SO SIY   T U S H U N C H A
1.1.  Elektr
Energiya holati  ko‘rinishining bir turi  elektr deyiladi.  Energiya 
har  xil  ko'rinishda  mavjud  bo'lishi  mumkin.  C hunonchi,  suv 
energiyasi,  shamol  energiyasi.  Tabiatda  ko'm ir,  neft,  o 'tin   ener- 
giyasi  ham bor.  Bu energiya kimyoviy energiya deyiladi.
Energiya  bir turdan  ikkinchi boshqa bir turga o'tishi  mumkin. 
Misol  uchun,  bug‘  energiyasini  mexanik  energiya  orqali  elektr 
mashinasi yordamida elektr energiyasiga aylantirish  yoki bo‘lmasa 
suvning harakatini elektr mashinasi yordamida elektr energiyasiga 
aylantirish  mumkin.
«Elektr»  so'zi  yunoncha  «elektron»  m a'nosini  bildiradi.  Bu 
yunon tilida yantar deb ataladi.
Eramizdan oldingi VII asrda yunonlar musbat va manfiy jismlar 
bir-biriga  tortilishi  va  bir  xil  zaryadlar  bir-biridan  qochishini 
aniqlaganlar.  1.1.1 —1 1 .2-rasmlarda  elektr  zaryadlarining  o'zaro 
ta'sir  kuchlari  ko'rsatilgan.
Elektr  m iqdorining  birligi  kulon 
Km
  deyiladi,  u  6 ,2 5 T 0 18 
elektronlar  miqdori  zaryadiga  ega.
bu  yerda: 
Fel
  —  elektr  zaryadi  kuchi; 
Q
  —  zaryad.
1.1  1-rasm
  Har xil 
zaryadlarning  o ‘zaro 
tortilishi.
1.1.2-rasm.
  Bir xil  zaryadlaming 
bir  biridan  qochishi.
5
www.ziyouz.com kutubxonasi

---