Олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини оширишни



Download 1,08 Mb.
Pdf ko'rish
bet13/47
Sana25.02.2022
Hajmi1,08 Mb.
#303608
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   47
Bog'liq
4.1. Мажмуа

Формал-мантиқий усул
– давлат ва ҳуқуқ объектининг моҳиятини, 
асосий мазмунини назарий шаклда, мавҳумлик ва мантиқий қонуниятларга 
асосан ўрганади.
Формал-юридик усул
– ҳуқуқ номаларини ва ҳуқуқнинг ички 
тузилишини ўрганади, ҳуқуқнинг шакллари ва манбаларини таҳлил қилади. 
Умуман, бу усул давлат ва ҳуқуқнинг табиатидан келиб чиққан ҳолда давлат 
ва ҳуқуқнинг феноменини очиб беришга ва маълум тизимга солишга ѐрдам 
беради. Қиѐслаш усули орқали давлат ва ҳуқуқ ҳақидаги ҳодиса ва қарашлар 
(фикрлар) қиѐслаб ўрганилади. Давлат ва ҳуқуқни моделлаштириш 
усулининг моҳияти шундаки, турли давлат ва ҳуқуқ ҳодисалари ўртасида 
маълум бир ўхшашлик мавжудлиги боис улардан бирининг хусусий 
белгилари (модели)ни ўрганган ҳолда бошқалари ҳақида етарлича фикр 
юритиш мумкин бўлади.
Социал-эксперимент усули
– давлат ва ҳуқуққа доир бирор норма 
қўлланишининг мақсадга мувофиқлигини тажриба (эксперимент) йўли билан 
муайян ҳудудларда синаб кўриш. 
Давлат ва ҳуқуқ назарияси фундаментал фан сифатида бир қатор 
функцияларни бажаради. Буларга онтологик, гносеологик, эвристик, 
методологик, сиѐсий-бошқарувлик, мафкуравий, прогнозлаш функциялари 
киради. Онтологик функция. Онтология – бу ижтимоий ҳаѐт ҳақидаги 
қарашлар. Бунда унинг принциплари, тузилиши ва қонуниятлари ўрганилади. 
Давлат ва ҳуқуқ назарияси ушбу функцияни бажара туриб, давлат ва ҳуқуқ 
қандай ва нима учун юзага келди, бугунги кунда ушбу ҳодисалар қандай 
қонуниятлар асосида намоѐн бўлмоқда ва келажакда уларнинг ривожланиш 
тенденциялари қандай кечади деган саволларга жавоб беради. Гносеологик 
функция. Ушбу функция билишнинг табиатига, унинг реал муҳитга 
муносабатини ўрганишга қаратилган. 
Эвристик функция (назарий билиш). Эвристика – бу ҳақиқатни, 
янгиликларни излаб топиш санъати. Ушбу функция ѐрдамида давлат- ҳуқуқ 
ҳодисаларни ўрганибгина қолмасдан, балки унинг бугунги кундаги 
ривожланиш қонуниятларига оид янги билимларни очиш мумкин бўлади. 


19 
Методологик 
функция. 
Юриспруденция 
учун 
фундаментал 
фан 
ҳисобланадиган давлат ва ҳуқуқ назарияси соҳавий юридик фанларга 
нисбатан методологик функциясини бажаради. Бунда ушбу фанларни 
зарурий тушунча ва категориялар билан қуроллантиради, уларнинг ўрганиш 
объекти ва предмети доирасини чегаралаб беради. Сиѐсий-бошқарувлик 
функцияси. Давлат ва ҳуқуқ назарияси давлат ички ва ташқи сиѐсатининг 
илмий асосини шакллантиришга ҳамда давлат бошқарувининг илмийлигини 
таъминлашга, давлат қурилишидаги кўпгина муаммоларни ечишга оид 
таклиф ва тавсияларни ишлаб чиқишга қаратилган. Мафкуравий функция. 
Давлат ва ҳуқуқ назарияси ушбу функция орқали ижтимоий ҳаѐтга, 
кишиларнинг хулқига нафақат давлат ва ҳуқуқ орқали, балки тўғридан-тўғри 
таъсир ўтказади, ҳуқуқ субъектларининг ҳуқуқий онги ва маданиятини 
шакллантиришда ҳамда ижтимоий ҳаѐтни тартибга солишда ғоявий омил 
сифатида юзага чиқади. Прогнозлаш функцияси. Давлат ва ҳуқуқ соҳасининг 
келажакдаги ҳолатини илмий ўрганиш ва башоратлаш муҳим аҳамиятга эга. 
Чунки бунинг натижасида давлат ва ҳуқуқнинг истиқболига оид илмий 
маълумотларга эга бўлиш мумкин. 

Download 1,08 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   47




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish