Fayzulla boynazarov



Download 8,27 Mb.
Pdf ko'rish
bet79/126
Sana01.01.2022
Hajmi8,27 Mb.
#280518
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   126
Bog'liq
Jahon adabiyoti (Fayzulla Boynazarov)

J O N   S T E Y N B E K
(1902-1968)
0 ‘zining  qator  romanlari,  novellalari,  publi­
tsistik  asarlari  bilan  mashhur  boMgan  Jon  Ernest 
Steynbek Nobel  mukofotiga sazovor boMgan.
Adib  o ‘z  asarlarida  inson  bilan  tabiatning 
uzviyligi,  bogMiqligi  muammosini  ko‘tarib 
chiqadi.  Uning  ta ’kidlashicha,  aslida  inson  ham 
tabiatning  bir  boMagi.  Steynbek  insonning  ichki 
olamini  ochib berishning ustasidir.

o ‘zining  ko‘plab 
otashnafas 
nutqi, 
publitsistik maqolalari, hikoya va ocherklari  bilan 
Vyetnamdagi  bemaqsad  urushni  qoralaydi. 
Bunday  bemaqsad  urushlar jahonning turli  burchaklarida boMayotgani 
adibni  tashvishga  soladi.  Bu  haqda  turkum  ocherklar  yozadi. 
«\fyetnamdagi jirkanch  urush» ocherklar to‘plamini amerikaliklar bilan 
kutib oladi.
Adibning «Javohirlar»  (1947),  «Qish tashvishlarimiz»  (1961)  asar­
larida  oddiy  insonlarning  turmush  tashvishlari,  ezgulik  yoMidagi 
intilishlari  qalamga olingan.
Adibning «G‘aroyib  ko‘rinish»  qissasida negrlar hayoti  va ulaming 
taqdiri haqida so‘z yuritiladi.  Bir vaqtlar Amerikada qora tanlilar va qizil
www.ziyouz.com kutubxonasi


tanlilar  kamsitilar,  qizil  va  qora  tanli  bolalarning  maktabda  o ‘qishiga 
ruxsat berilmasdi.
Bunday  irqiy  kamsitishga  qarshi  Amerika  adiblari  keskin  kurash 
olib bordilar. 0 ‘zlarining yuksak g‘oyaviy  ruh bilan sug‘orilgan ko‘plab 
asarlari  bilan  irqiy kamsitishlarga barham  berishni  talab qildilar.
Steynbek bu an’anani  ijodiy davom ettirib, qora tanlilar taqdiri  bilan 
yaqindan tanishadi.
1960-yilda  adib  Texas  shtatiga  borganida Amerika  matbuoti  qiziq 
bir voqeani  bosib chiqarganini, radioda tinimsiz eshittirishlar berilayot- 
ganining guvohi  boMadi.  Luizana shtatiga  qarashli  Nyu-Orlean  makta- 
biga  bir  nechta  negr  bolalarining  qabul  qilingani  haqida  xabarlar 
beriladi.  Matbuotda  va televideniyeda maktabga  qabul  qilingan  negr 
bolalarining  rasmlari  tinimsiz  ko‘rsatib borilardi.  Bu  Amerika  ijtimoiy 
va siyosiy hayoti  uchun  katta voqea edi.
Negrlaming oq tanli  bolalar bilan  birga o‘qishi o ‘sha davr Amerika 
hayoti  uchun  kutilmagan yangilik edi.  Shuning uchun  ham Nyu-Orlean 
maktabiga  o‘qishga  qabul  qilingan  qora  tanli  bolalami  ko‘rish  uchun 
har kuni  ko‘plab odamlar kelardi.  Bu voqeani  ayrim amerikaliklar o‘zi- 
cha  yaxshi  qabul  qilishsa,  boshqalam ing  esa  nafrati  q o ‘zg ‘alib, 
negrlarga bunday imtiyoz berilgani  uchun  fig‘oni  oshib, g‘azabi  qaynab 
ketardi.
Amerika  senatorlari  va  matbuoti  bu  voqeani  himoya  qilish  m as’u- 
liyatini  o‘z  zim m alariga  oladilar.  N atijada  negr  bolalam i  bir  necha 
politsiyachi  ertalab  maktabga olib  kelar,  o‘qishdan  so‘ng  uylarigacha 
kuzatib qo‘yardi. Chunki voqea shu darajada taranglashadiki, maktabga 
yigMlgan  odamlar orasida negr bolalariga tashlanuvchilar,  ulami  urib, 
do‘pposlaydiganlar ham paydo boMadi.
Mana endi  vaqt o ‘tdi,  zamonlar o‘tdi,  qora,  qizil  va oq tanli  bolalar 
m aktab,  universitet  va  boshqa  o ‘quv  dargohlarida  yonm a-yon 
o‘qishadi.  Bu narsa hozirgi  amerikaliklar uchun  oddiy voqeaga aylanib 
qolgan.
Jon  Steynbek yashagan va o ‘z asarlarida tasvirlagan zamonlar, qora 
tanlilarga past  nazar  bilan  qarash voqeasi  tarixga  aylanib,  afsonadek 
boMib  qolgan.  Irqiy tenglik,  qora tanlilam ing  haq-huquqi  muammosi 
o ‘z-o‘zidan  hal  boMib  qolmaydi.  Steynbek  kabi  ilg‘or  fikrli  ijodkor- 
lam ing  kurash  va  intilishlari,  asriy  zulm  zanjirini  parchalab tashlash 
g‘oyasi tufayli  ijtimoiy hayotda o ‘zgarish davri  boshlanadi.
www.ziyouz.com kutubxonasi



Download 8,27 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   126




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish