32
9-rasm. Hayvon hujayralarining mitoz bo‘linishi.
1-bo‘linmayotgan hujayralar; 2-profaza; 3-profaza; 4-metafaza; 5-anafaza;
6-telofaza.
Mitoz vaqtida xromosomalardagi DNK miqdorining
ikki barobar ortishi,
xromosomalarning hujayra qutblariga
tarqalishi jarayonlari buzilsa, hosil bo‘lgan
qiz hujayralarda xromosomalar soni o’zgarishi, irsiy axborotning o‘zgarishi kabi
nomutadil holatlar kuzatiladi.
33
Ayrim a’zo to‘qimalari
hujayralarida mitoz jarayoni tuqallanmasdan yoki
mitozda sitoplazma ikkiga bo'linmasdan DNKning ikki barobar ortishi kuzatiladi.
Bu
jarayon endomitoz, deb ataladi. Endomitoz natijasida
bitta poliploid gigant
yadroli yoki bir necha yadroli hujayralar hosil bo‘ladi. Hosil bo‘lgan
hujayralarda
xromosomalar soni poliploid bo'ladi. (Odatda somatik
hujayralarda xromosomalar
soni diploid (2n) bo‘ladi. Jigar hujayralarida tetraploid (4n) va oktaploid (8n)
xromosomalar to‘plami uchraydi. Suyak ko‘migi hujayrasi - megakariotsitda
xromosomalar to‘plami 32 n bo‘lishi mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: