The innovative methods in teaching foreign languages: the role of skill and translation in teaching namangan, uzbekistan

TT: a. Far. (I) Tüylü hayvan derisi. (II) mec. veesk. Tarikatlarda şeyhlik 
makamı.(III) mec. Makam.(IV) Bazı deyimlerde “can” anlamında kullanılan bir söz 
(TS: 1940).
ÖT: (I) Meyve sebze kabuğu. (II) Ten. (III) Zar. (IV) Kabuk. (V) Yer kabuğu 
(UTİL. C. I: 599- 600). 
sözle-(TT), soʻzla- (ÖT)  
TT: Evlendirmek üzere söz kesmek (TS: 2156). 
ÖT: (I) Fikir beyan etmek. (II) Nutuk atmak (UTİL. C. II: 94- 95). 
Sonuç 
Bu çalışma tüm dünya dillerinin öğreniminde/öğretiminde ve diller/lehçeler 
arası aktarmalarda sorun olarak karşımıza çıkan yalancı eş değerli sözcüklerin 
Türkiye Türkçesi ve Özbek Türkçesi özelinde taranmasıyla hazırlanmıştır.Çalışmanın 
sınırları gereği tespit edilen tüm kısmi ve tam yalancı eş değerli sözcüklere yer 
verilmeyerek örneklendirme yapılmıştır. 

---

7
Türkiye Türkçesi ve Özbek Türkçesi yalancı eş değerli sözcükler bakımından 
taranırken 187 sözcüğün tam yalancı eş değerli, 337 sözcüğün ise kısmi yalancı eş 
değerli olduğu sonucu ortaya çıkmıştır (Şekil 1).
Şekil 1.İncelenen yalancı eş değerli sözcükler grafik üzerinde gösterimi. 
Dilin değişime açık bir yapısı olması nedeniyle bir sözcüğün, madde başlarında 
verilen anlamlar dışında bir anlam taşımadığını düşünmek yanıltıcı olacaktır.Bu 
nedenle bu çalışmada, sözcükler karşılaştırmalı olarak incelenirken, metin içerisinde 
kullanıldığı anlamlar da göz önünde bulundurularak sonuçlar elde edilmiştir. 
Düzenli ses denkliklerine sahip olan fakat semantik açıdan birbirinden kısmen 
veya tamamen ayrılan sözcüklerin yanı sıra tesadüfi olarak yazılış bakımından denk 
olan ancak anlam bakımından kısmen ya da tamamen birbirinden ayrılan yalancı eş 
değerli sözcükler de bu araştırmada karşımıza çıkmıştır. Türkiye Türkçesinde bank 
sözü “Çoğunlukla parklarda ve bahçelerde oturulacak sıra” anlamında 
kullanılmaktadır, ancak bank sözü Özbek Türkçesinde “banka” anlamını 
taşımaktadır.Görülmektedir ki hem etimolojik açıdan bir denklik taşımayan hem de 
anlam bakımından kısmen ya da tamamen farklılık gösterebilen eş sesli görünümlü 
yalancı eş değerler de bulunmaktadır. 
Yalancı eş değerli sözcüklerin hem dil öğreniminde/öğretiminde hem de 
lehçeler arası aktarmalarda olumsuzluklara neden olmaması için sözlüklerde küçük 
bir işaretle ya da renklendirme ile belirginleştirilmesinin; dil öğretmenliği yapacak 
kişilerin lisans veya lisansüstü eğitimlerinde yalancı eş değerler ile ilgili 
bilgilendirilmesinin faydalı olacağı kanaatindeyiz.