Texnologiyasi

l l - S H A H A R  
p o l i k l i m k a s i
Toshkenl.  700150.  Chosh-tepa ko chasi,  211.
TeL  53-09-75
Bemorning  familiyasi,  ismi  va yoshi 
Retsept  yozilgan  vaqt 
Shifokorning  familiyasi  va  ismi
Rp:___________
Shifolcorning im^osi 
Muhr o'rni
DORl 
t u r l a r i n i n g
 
k l a s s i f i k a t s i y a s i
Dori  turlari  klassifikatsiyasi  deb,  dorilarni  o'rganishni  osonlashfirish 
maqsadida  ularning  alohida  guruhlarga  bo'linishiga  aytiladi.  Dorilami 
guruhlarga  boMishda  ularning  agregat  holatiga,  ishlatishiga  va  fizik- 
kimyoviy  xususiyatlariga asoslanadi.
Agrcgat  holatiga  qarab  hamma  dori  turlari  4  guruhga  boMinadi: 
1) qattiq,  2)  suyuq, 3) yumshoq (yarim  qattiq)  va 4) gazsimon dori turlari.
32
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Qattiq  dori  turlariga  yig'malar,  poroshoklar,  tabletkalar,  drajclar, 
gorchichniklar,  tibbiyot  qalamlari,  qattiq  holdagi  jelatin  kapsutalar  va 
tabletkalar kiradi.
Suyuq  dori  turlariga  eritmalar  (chin  va  kolloid),  suspenziya  (osil- 
malar),  emulsiya,  teri  ostiga yuboriladigan  dorilar,  tomchilar,  damlama  va 
qaynatmalar,  shilimshiliqlar,  linimentlarning  ayrim  turlari  (opodeldoklar) 
kiradi.
Yumshoq  dori  turlariga  mazlar,  malhamlar,  shamchalar,  kurrachalar, 
tayyoqchasimon  dorilar,  ba’zi  tibbiyol  qalamlari  (mayda  qilib  tayyor- 
langanlari),  pilulalar va jelatin  kapsulalari  (yumshoq kapsulalar)  kiradi.
Gazsimon  dori  turlariga  gazlar,  bugiar va  aerozollar kiradi.
Dorilarni 
agregat 
holatiga 
ko‘ra 
klassifikatsiyalash 
avvaldan 
qoilanib  kelmgan  Bu  klassifikatsiya  yetarli  darajada  ishlab  chiqilmagan 
boisa  ham,  boshlangMch  guruhlarga  boMib  o'rganishda  birmuncha 
qulaylik  tug'diradi.  Bundan  tashqari,  dori  moddalarning  shakli  va 
bemor  organizmida  so‘rilish  xususiyati  moddalarning  agregat  holatiga 
bogMiq.  Masalan,  pilulatar  dumaloq,  sharsimon  shaklda,  tablctkalar 
yassi,  disk  shaklida  tayyorlanadi  va  hokazo.  Statistik  materiallar  uchun 
hisobga  olishda  va  dorilarni  retscptura  analiziga  oid  barcha  ishlarda 
ham  dorilarning  agregat  holatiga  qarab  boMingan  ktassifikatsiyadan 
foydalaniladi