Microsoft Word 03 Kishlok xujaligida buxalteriya xisobi va solikka tortish \

1.8. Buxgalteriya hisobi metodining ta’rifi, tarkibi, predmeti va metodining o‘zaro bog‘liqligi 

Har  qanday  fanning  predmeti  va  obektlarining  mohiyatini  bilishga  mazkur  fan  metodining 

mazmunini bilish orqali yerishiladi.  

Oldingi paragraf (1.7) da ta’riflanganidek, buxgalteriya hisobining predmeti deganda, mablag‘lar, 

manbalar  va  xo‘jalik  jarayonlari  hamda  faoliyat  natijalari  tushunilsa,  uning  metodi  predmetni  qanday 

usullar va amallar yordamida o‘rganish zarurligini ko‘rsatadi.  

 

 

Iqtisodiy fanlar qatorida buxgalteriya hisobining metodi faqat uning o‘ziga xos usullardan iborat 

bo‘lib, ular fan predmetining mohiyati va uning oldiga quyilgan vazifalar hamda talablardan kelib chiqadi  

Buxgalteriya  hisobi  metodini  tashkil  etuvchi  asosiy  usullar  (elementlar)  quyidagilardan  iborat: 

hujjatlashtirish va inventarizatsiya; baholash va kalkulyatsiya (mahsulotlar, bajarilgan ish va xizmatlar 

tannarxini aniqlash); schotlar tizimi va ikki yoqlama yozuv; balans va hisobot. 

Buxgalteriya hisobi sodir bo‘layotgan xo‘jalik muomalalarini hujjatlarda uzluksiz va yoppasiga aks 

ettirishdan boshlanadi. Hujjatlashtirish – bu sodir bo‘lgan muomalani dastlabki ro‘yxatga olish usulidir. 

Hujjatlarda xo‘jalik muomalalarining mazmuni, ularning miqdori va sifati to‘g‘risidagi ma’lumotlar aks 

ettiriladi.  Hujjatlarda  aks  ettirilgan  xo‘jalik  muomalalarining  to‘g‘riligi  uchun  mas'ul  shaxslar  imzolari 

bilan tasdiqlanib, ularning dalillovchi kuchi ta'minlanadi.