Microsoft Word 03 Kishlok xujaligida buxalteriya xisobi va solikka tortish \

hisobi  schotlari  –  bu  korxona  mablag‘lari,  ularning  tashkil  topish  manbalari  va  xo‘jalik  jarayonlarini 

guruhlash, joriy tartibda aks ettirish va nazorat qilish usulidir. 

Xo‘jalik mablag‘lari, ularning tashkil topish manbalari va xo‘jalik jarayonlarining har bir guruhi 

bo‘yicha yig‘ma ma’lumotlar olish uchun iqtisodiy mazmuniga ko‘ra bir xil bo‘lgan xo‘jalik muomalalarini 

guruhlashda schotlardan foydalaniladi.  

Xo‘jalik  muomalasini  buxgalteriya  schotlarida  aks  ettirish  ikki  yoqlama  yozuv  usuli  yordamida 

amalga oshiriladi. Bu usul xo‘jalik muomalalarining ikki taraflamalik xususiyatidan kelib chiqadi. Masalan, 

moddiy  boyliklar  sotib  olish  redm  bog‘liq  bo‘lgan  xo‘jalik  muomalasi  bir  tomondan  moddiy  boyliklar 

zaxirasini  ko‘paytirsa,  ikkinchi  tomondan  pul  mablag‘larining  kamayishiga  olib  keladi.  Xaridorda  bu 

muomala aks ettirilganda sotib olingan Materiallarning kirimi va mol yetkazib beruvchiga to‘langan pul 

mablag‘larining chiqimi bo‘yicha ko‘rsatkichlar o‘zaro bog‘lanadi. Mol yetkazib beruvchi bu muomalani 

aks  ettirganda,  xaridordan  kelgan  pulning  ko‘payishi  va  unga  sotilgan  Materialning  kamayishini  o‘zaro 

bog‘liqlikda ko‘rsatadi. 

Materiallarni tayyorlash, mahsulot ishlab chiqarish, ish bajarish va xizmat ko‘rsatish bilan bog‘liq xarajatlar 

buxgalteriya  hisobining  alohida  schotlarida  joriy  tartibda  guruhlanadi.  Tayyorlangan  Materiallar,  ishlab 

chiqarilgan mahsulotlar, bajarilgan redm ko‘rsatilgan xizmatning tannarxini aniqlash buxgaltriya hisobida