Toshkent moliyainstituti n. Atayeva, F. Rasulova, M. Salayeva, S. Hasanov


 Qarang: Raliim D., Mabtasul Sh. Femz: shoh va shoir qismati. -T.,  1991,101-102-betlar



Download 20,47 Mb.
Pdf ko'rish
bet456/679
Sana31.12.2021
Hajmi20,47 Mb.
#271115
1   ...   452   453   454   455   456   457   458   459   ...   679
Bog'liq
umumiy pedagogika

1 Qarang: Raliim D., Mabtasul Sh. Femz: shoh va shoir qismati. -T.,  1991,101-102-betlar.

499


tutishini, inson zotini davom ettirishdek ulug‘  vazifani bajarishini yaxshi 

his etardi. Oilaning ildizi farzand ekanligi, bolalami tarbiyasida oiladagi 

muhit,  ular  o6rtasidagi  o‘zaro  hurmat  va  e’tibor,  ota-onaning 

farzandlariga  nisbatan  muruwatli  blishi  lozimligini  Feruz  hayoti  va 

faoliyati misolida ko‘rishimiz mumkin.

XIX  asming  oxiri  va  XX  asr  boshlaridagi  Xorazm  adabiy 

ma’rifatparvarlik  muhitining  vujudga  kelishida  Muhammad  Rahimxon 

Feruzning  roli  va  ishlari  muhim  ahamiyatga  ega.  Zero,  u  ilm-ma’rifat 

homiysi,  tashkilotchisi,  san’at  va  adabiyotning  chinakam  fidoiysi 

sifatida katta  ishlami  amalga oshirdi.  Shoir va  tarixchi Bayoniy  iborasi 

bilan  aytganda,  «uning  davrida  har  bir  mahalla  o ‘z  masjidi,  uning 

qoshida  maktab  va  madrasasi»ga  ega  bo‘ldi, juda  ko‘p   nodir  asarlar 

arab va fors tillaridan o ‘zbek tiliga tarjima qilindi.

Muhammad  Rahimxon  Feruzning  tarixda  o6tgan  boshqa  shohu 

sohibqironlarga  nisbatan  iisonparvarlik,  ma’rifatparvarlik  faoliyati  va 

ibratli  tomoni  shuki,  o6zgalar  yeriga  ko6z  olaytirmay,  o6z  davlatini 

mustahkamladi, atrofiga ilg‘or fikrli kishilar — Ogahiy, Komil, Bayoniy, 

Mirzo,  Tabibiy,  Chokar,  Rojiy,  Avaz  0 6tar,  Komyob  kabi  ko6pgina 

shoirlar,  olimlar,  sozanda-yu  xonandalami  to6plab,  ularga  moddiy  va 

ma’naviy tomondan g6amxo6rlik qilib, ular bilan muntazam ilmiy-adabiy 

munozara va kitobxonlik oqshomlari o6tkazishni an’anaga aylantirdi.

Ogahiy  o6zining  «Tafvizul  oshiqin»  devoni  debochasida Feruzning 

adabiyot va san’at hamda  ilm ahliga munosabatini  shunday tasvirlaydi: 

«hamisha  ul janobning  sharofatlig‘  odati  ulamo  va fuzalo  zumrasig‘a 

navozish  va marhamat ko ‘rguzmak,  xususan,  shuaro va zufaro jamoasi 

sha 'nida  baxshish  va  tarbiyat rususin  tuzmakdur.  Lihozo  aksar  ulamo, 

fuzalo  va  shuaro  ul  janobning  bixishtoyin  majlisig‘a  fazlu  donish 

vazilasi  bila  yo ‘l  topib,  iltifot  va  ixsonoti  ne 'matidin  maxzuz  va 

bahramand  bo‘lub,  subhu  shom  balki  alaldavom  duoyi  davlatig‘a 

mashg ‘ul va mashhufdurlar».1

Til va adabiyot, mantiq, musiqa ilmida Feruzning oldiga tushadigan 

alloma  va  fuzalo  yo6q  edi.  Bu  to6g6rida  xattot  va  tarixchi  Xodim 

shunday voqeani eslaydi: «Biz, y a ’ni Bolta devon Nodim,  Yusuf Xarrot — 



Chokar va  man  Bobojon  tarroq  -  Xodimlarga Arabxon  madrasasining 

oxuni Yusuf Hoji Doiy adabiyot ilmi bo ‘yicha Sa ’diyning «Guliston» va 

«Bo‘ston»  asarlari',  Firdavsiyning  «Shohnoma»  asari  bo‘yicha  saboq 

berganida,  Feruz  mazkur  asarlar yuzasidan  savol  berib,  bizni  imtihon 

qilardi.  Ana  shunday  paytlarda  birortamiz  g ‘azal  o ‘qishda  xatolikka


Download 20,47 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   452   453   454   455   456   457   458   459   ...   679




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish