Ш. А. ДЎстмуҳамедова, З. Т. Нишанова, С. Х. Жалилова

уринчоқлик ривож топа боради. Бу ҳис одамнинг илмий
тадқиқот ишлари билан самарали шуғулланишини рағбатлантиради. 
Билишга қизиқиш мактабгача тарбия ёшидаги болаларга хос бўлган 
хусусиятлардандир. Билишга қизиқиш кичик мактаб даврида ўзига хос 
йўналишни олади.Улар ҳар бир ўрганган нарсаларига таажжубланиш 
билан қарайдилар. 
Таажжубланиш ҳисси. Кичик мактаб ёшидаги болаларда бундай ҳис 
уларга қандайдир одатдан ташқари, номаълум бирор нарса таъсир 
қилганида туғилади. Бошланғич синф ўқувчилари кутмаган воқеалар
содир бўлганида улардан таажжубланадилар. Билиш жараёнида
таажжубланиш ҳисси хурсандлик тариқасида ўтади. Бу ҳол самарали 
билиш фаолиятининг доимий йўлдошидир. «Воқеаларни кузатиб
бораётганимизда биз ўзимизда туғилган ҳислардан мамнун бўламиз, бу
мамнуният эса интеллектуал хурсандликдир (Д. Р.Декарт). 
Кутилмаган бир нарса сабабли туғилган таажжубланиш кичик мактаб 
ёшидаги ўқувчиларни дастлабки қарашда кам учрайдиган ва одатдан 
ташқари бўлиб кўринган нарсаларни диқкат билан кўздан кечиришга 
мажбур этади. Шундай қилиб, таажжубланиш бошланғич синф 
ўқувчиларини ҳодисаларни билишга ғоят
даражада рағбатлантиради. 
Ҳайрон қолиш ҳисси. Кичик мактаб ёшидаги ўқувчиларда ҳайрон 
қолиш ҳисси кучли бўлиб, тушунтирилаётган янги материални, тадқиқ
қилинаётган фактларнинг сабабларини топишда қийналиб қолганида, бу 
фактларни шу дамгача маълум бўлиб турган ҳодисалар гуруҳига 
киритолмай қолганида ва шу каби ҳолларда болада ҳайрон қолиш ҳисси
туғилади. Бу ҳис ҳам кичик мактаб ёшидаги ўқувчиларнинг билиш
фаолиятини янада кучайтиришга йўлловчи кучли воситадир. 
Ишонч ҳисси. Нарса ва ҳодисалар ўртасидаги боғланишлар ва 
муносабатларнинг тўғрилиги кичик мактаб ёшидаги болаларнинг 
тафаккури жараёнида аниқланиб, мантиқий равишда чиқарилган хулосалар 
билан амалиётнинг ўзида яққол исбот бўлганида уларда ишонч ҳисси 
туғилади.