Ш. А. Маннонов номли “ёш бухгалтерлар клуби”

Кўрсаткичлар 
Тартибга солувчи 
органлар 
Молиявий 
ҳисоботни 
тузиш 
Ҳисобварақлар 
режаси 
МҲХС бўйича 
Мустақил бухгалтерлар ва 
аудиторлар уюшмалари 
Мустақил бухгалтерлар ва 
аудиторларнинг малакавий 
даражасида мухокама қилинади 
Ўзбекистонда 
Давлат органлари 
томонидан тартибга 
солинади 
Давлат 
томонидан 
назорат 
қилинади 
Ягона 
ҳисобварақлар 
режаси амал 
қилади 
Бугунги кунда (1998 - 2015 йиллар давомида) жами 23 та 
Бухгалтерия Ҳисобининг Миллий Стандартлари (БҲМС)лари (―Молиявий 
ҳисоботларни тайѐрлаш ва тузиш учун концептуал асос‖ билан) ишлаб 
чиқилди ва амалиѐтга жорий этилди. Шунингдек, 2000 йилдан то шу 
кунгача бухгалтерия ҳисобини ташкил этиш, юзага келган муаммоларни 
бартараф этиш ва уни такомиллаштиришга оид 30 дан ортиқ тармоқ 
хусусиятини ҳисобга олган Низомлар, йўриқномалар ва турли тартиб 
қоидалар қабул қилинган. Масалан, ―Бухгалтерия ҳисоби тўғрисида‖ги 
Ўзбекистон Республикеаси Қонунига ―Ўзбекистон Республикасининг 
айрим қонун хужжатларига ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш, 
шунингдек, айрим қонун хужжатларини ўз кучини йўқотган деб топиш 
тўғрисидаги‖ 2013 йил 7 октябрдаги ЎҚР-355-сонли Қонунга асосан 12-
моддасига ўзгартиришлар киритилди. Бунда қонуннинг 9-моддаси 
биринчи қисми қуйидаги жумла билан тўлдирилган: “Хўжалик юритувчи 
субъектлар томонидан савдо ва сервис сохасида олинадиган тўловлар 
(ишлар, хизматлар) ҳаққи корпоратив пластик карталардан фойдаланган 
холда тўланганида тўлов терминалларининг чеклари хам бошланғич хисоб 
хужжатлари деб тан олинади”. Шунингдек, Ўзбекистон Республикаси 
Президентининг 2005 йилда қабул қилинган ПҚ-1001, 20-сон Қарори, 
ҳамда 2012 йил 16 июлдаги ПФ-4453 сонли Фармойишига мувофиқ 
ҳисоботларни тузиш ва топшириш тартибидаги сўнгги ўзгаришларни 
келтириш мумкин. 
Республикамизда ягона банк тизими, аниқроқ қилиб айтганда 
мавжуд 26 та тижорат банклари МҲХС тамойиллари ва талаблари асосида 
ўз бухгалтерия ҳисобини юритиш ва молиявий ҳисоботларни тузиш 
концепциясига эга. Шу ўринда банк тизимидаги бухгалтерия ҳисоби 
ислоҳотларига тўхталиб ўтиладиган бўлсак, Ўзбекистон Республикаси 

---

9 
Президентининг ―2011-2015 йилларда республика молия-банк тизимини 
янада ислоҳ қилиш ва барқарорлигини ошириш ҳамда юқори халқаро 
рейтинг кўрсаткичларига эришишнинг устувор йўналишлари тўғрисида‖ 
2010 йил 26 ноябрдаги ПҚ-1438-сонли Қарори ижросини таъминлаш 
мақсадида, дастлабки қадам – бу Ўзбекистон Республикаси Марказий 
банки билан Жаҳон банки ўртасида тузилган ―Банк тизимида молиявий 
ҳисоботлар ва аудитни такомиллаштириш лойиҳаси‖ 2012 йилнинг 30 
августида ўз ишини бошлади: