Д ей л карнеги сабот ортидаги манзил Сиз излагай китоб

этилган бўлса-да ёқимли чиққанди. Боз устига, уйғун ҳара- 
кат ва енгиллик ўзига х ос ж озиба бағишларди. Артист- 
лик маҳоратидаги б у фазилат жўнликни, яъни ўртамиёна 
даражани дадил босиб ўтиб, муваффақият қозонганди.
Р ус р ассо м и , м аш ҳур Брю ллов ш оги р ди н и н г қора- 
лам а сур ати н и к ў зда н к еч и р а ёти б , қалам ни қўлига 
ол ди . Р асм нинг бир-икки ерига қалам тек к и зи б , ту за - 
тиш киритди. Ш оги рди суратга қараркан ҳайратдан  
қичқириб ю б о р д и .
- У стоз, си з шунчаки қалам теккизиш ингиз билан 
тасвир ўзгарди-қолдия!
У стоз ш огирдига мулойим боқиб:
- А сли да, билсанг, ҳақиқий санъат сен айтган «ш ун- 
чаки»дан бош ланади, - деди .
Демоқчиманки, П адеревский иж роси ҳам , Брюллов- 
нинг «ш унчаки»си ҳам нотиқлик санъатига бир хилда 
тегиш лидир.
Инсон сўзлай бошларкан, нимани гапираётгани эмас, қан- 
дай гапираётгани муҳим эканлиги ёдингизда бўлсин. Мен
32

---

келтираётган б у ибораларни минг йил муқаддам, Англия 
Рим мустамлакаси бўлган вақтда Квинтилиан айтиб кегган. 
Чиндан ҳам гоҳо саёз бўлса-да, яхши ифодалаб берилган 
нутқ тингловчида яхши таассурот қолдира олади. Гоҳо эса, 
аксинча, яхши, чуқур таҳлилларга бой нутқни ифодалаш 
усуллари оғирлашиб кетиб, паст таъсир этади.
Л ор д М орли ш ундай деган экан: «Сен ким гапиряп- 
ти, қандай гапиряпти, нимани гапиряпти - мана ш у уч 
омилга эътибор бер. Ю қоридагилардан кўра учинчиси 
м уҳим роқ». К имдир б у «ҳикм ат»ни ўқиб, «ш у ҳам ran 
б ўл ди м и ? » дей и ш и мумкин. А м м о эътибор берилса, 
унинг туйнукларидан ҳақиқатнинг порлоқ нури тара-