Таълим вазирлиги самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти

Асосий фаолиятдан олинган даромадлар деганда корхона 
уставида белгиланган асосий фаолиятдан олинган даромадлар 
тушунилади. «Маҳсулот (иш, хизмат)ларни ишлаб чиқариш ва сотиш 
харажатлари ҳамда молиявий натижаларни шакллантириш тўғрисида 
Низом» га мувофиқ корхоналарнинг асосий фаолиятдан олинган 
даромадлари, ўз навбатида, қуйидаги икки гуруҳга ажратилади:
Корхона даромадлари 
Сотишдан олинган даромадлар: 

Маќсулотларни сотишдан 

Товарларни сотишдан 

Бажарилган ишлардан 

---

 
 
 
 
1- чизма. Корхона даромадларининг таснифи 

Сотишдан олинган даромадлар – буларга маҳсулот, товарлар, 
ишлар ва хизматларни сотишдан олинган тушумлар (акциз, ҚҚС ва 
экспорт бўйича божхона божидан ташқари) киради. 

---


Асосий фаолиятдан олинган бошқа даромадлар –буларга 
корхонанинг асосий воситалари ва бошқа активларини сотишдан 
олинган фойда, ўндирилган жарималар, воз кечилган кредиторлик 
қарзлари, бепул келиб тушган активлар, инвентаризацияда аниқланган 
ортиқчалар, ТМБ ларни қайта баҳолашдан олинган даромадлар ва 
бошқалар киради. 
 
Асосий бўлмаган фаолиятдан олинган даромадлар деганда 
бевосита асосий фаолиятга тааллуқли бўлмаган фаолият турларидан 
олинган даромадлар
тушунилади. Бундай даромадлар Низомга мувофиқ молиявий 
фаолиятдан олинган даромадларга ва фавқулотдаги даромадларга 
бўлинади. 
 
Молиявий фаолиятдан олинган даромадлар деганда қимматли 
қоғозлар, валюта операциялари, кредит ва қарзларни беришдан олинган 
даромадлар тушунилади. Буларга роялти, дивидендлар ва фоизлар, 
ижобий курс фарқлари кўринишидаги даромадлар ва бошқалар киради.