Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини оширишни ташкил

йўналтирилган ишларида тадқиқодлар олиб борилди(Шакельфорд и др 
искусственного интеллекта,2006) 
 
Хар қандай мактабда таълим сохасини қўллаб қувватлаш муамосига 
дуч келади, баъзида олимлар ва мутахассислар томонидан танқидий 
фикрлар ва нуқтаи назарлар вужудга келади, шунингдек фаннинг қамраб 
олиш доираси ва чуқур эмаслигига шаъма қилади. 
 
Бир неча олимлар ва мутахассисларнинг фикрига кўра schoolbased 
туфайли талабларнинг келгусида тадқиқодлар олиб боришига тўсқинлик 
қилади. Шу билан бирга мактабда компьютерлар ёрдамида тадқиқод олиб 
бориш учун кўмаклашиш ва ёрдам беришлар йўқлигини асосий сабаб деб 
кўрсатиш мумкин. Олий таълим муассасаларида билим олиш учун мактаб 
даражасида билимлар олиш зарур бўлган фанлардан мустасно, АКТ фани 
амалиётда 
қўлланилган 
даражасига 
нисбатан 
мактабдаги 
фан 
дастурларида катат фарқ борлиги кўрсатилган. 2-чи 3-босқич талаблар 
орасидаги билимлар 2000 йилгача пасайиб бориши кузатилганлиги туфайли, 

---

32 
бир қатор ўзгаришлар амалга оширилди, лекинтаълим тизимда АКТ 
сохасини қўллаш самараси ва махсулдорлигини оширишга зарурият кўпайиб 
бормоқда. 
 
Ишлаб чиқариш сохаси
 
Мактаб тизимида компьютер таълимотига кўмаклашиш йўқлигига 
қарамасдан ишлаб чиқариш мутахассислари АКТ сохасида билимларнинг 
даражаси сустлигшиаг эътибор бериб АКТ сохасида ўзининг ўқув дастурини 
таклиф қилмоқда. Ўрта таълимдан кейинги таълим жараёнида компьютер 
таълимини акционерлаш (Patience, 2000) таклиф қилиниб, билим даражаси 
ва таълим сохасидаги тадқиқодлар ўртасидаги фарқни баратараф этишга 
қаратилди. Бир қатор корпорациялар, жумладан CISCO, Intel, Microsoft, 
Google и Adobe ўзининг тижорат дастурлари учун сертификатлаш 
курслари ва имтихонларини жорий қилишди. 
 
Бундай курслар қатор мактабларда ўтказилиб, тадқиқодлар ўтказиш 
сертификатлар тарқатилди. 1990-йилларда мактабдаги компьютер 
сертификатлари фақат сотиш йўли билан 1-чи, 2-чи, 3-чи босқич 
сертификатлар мактаб дастурларига жорий қилинган. Шунга қарамасдан 
2000-йиллар бошида 3-чи босқич сертификатлар ўрта мактабга мос 
келмаслиги туфайли бекор қилинган. Бу эса талаблар орасида қизиқишлар 
ўсиб боришига қарамасдан амалга оширилган эди. 
 
Корпорациялар дунёси компьютер таълимидаги муаммоларани 
бартараф қилиш учун фақат ўқув дастурлари билан чекланмасдан, 
allleaming сохасида учун асосий ўқув дастурлари ва билим даражаси жорий 
қилинди. 21-асрда манфаатлар шерикликнинг энг кенг тарқалган дастурлар 
сифатида AOL Time Warner, Apple, Cisco, Dell, Microsoft, Disney, Lego, 
Fisher-Price, Intel и Ford корпорациялар дастурларини мисол қилиш 
мумкин(Casner-Lotto & Баррингтон, 2006). Уларнинг талабларига кўра 
ишчилар қуйидагиларни хусусиятларга эга бўлишлари зарур: 
1) 21-асрнинг асосий фанлари ва мавзулари 
2) Инновацион таълим ва билимлар 
2.1 Ижодкорлик ва янгиланиш
2.2 танқидий тафаккур ва муаммоларни хал қилиш 
2.3 жамоада ишлаш 
3) Ахборот, ОАВ ва техник кўникмалар 
3.1. Ахборот саводлиги 
3.2 медия саводхонлиги 
3.3 АКТ сохасида саводхонлик 
4) Профессионал билим ва кўникмалар
Бундай натижаларни ўрганиш ва баҳолаш билан 21-аср билим талаблари 
шаклланди (ATC21S) (Griffin, МакГо & Care, 2012), бу 2009 дан 2012 йилгача