Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини оширишни ташкил

юзага келиб, АКТ ўқув дастурини чуқурлаштириш ва жиддий эътибор бериш 
бошланди. Шу мақсадга эришиш учун бир қатор тармоқлар ва малакали 
мутахассислар жалб этилди. Европада бу ишлар биринчи навбатда АКТ 
Licenseф (ECDL, 1997) АҚШда NETS (Талабалар учун миллий таълим 
стандартлари) ҳозирда таълим сохасидаги технологиялари халқаро 
жамияти тизимларида жорий этилди(Roblyer, 2000). Австралиянинг бир 
неча штатлари ўзларининг таълим стандартларини ва меъёрларини ишлаб 
чиқилди, анъанавий таълим ва билимлар тизимидан воз кечиб, "саводхонлик" 
мавзуидаги технологиялар ёрдамида юқори тафаккур тартибини ўрнатиш 
ишлари бажарилди. Миллий таълим тизим мавжуд эмаслиги шароитида хар 
бир давлатда ҳозирги кунгача амалга оширилган ишлар ўрганилиб, АКТ 
қайта ишлаш ва таркибий тузилмасини шакллантиришга қаратилган 
амаллар жорий этилди ва талабалар АКТ сохасида қандай тааасуротга эга 
бўлиши ҳақидаги миллий стандартлар талаблари ишлаб чиқилди. 
 
2008 йилда барча австралия штатлари талабаларга белгиланган 
талабларни келишиб олишди. Melbourne декларация (Barr и др Ài., 2008) 
ёрдамида барча таълим сохасида АКТ зарурияти белгилаб қўйилди, ижодкор 
ва махсулли фойдаланувчилар учун зарур бўладиган билим даражаси ишлаб 
чиқилди, жумладан LET тизими билан "ахборот ва коммункацион 
технологиялари(АКТ)"ни ўз ичичга олган 8та таълим сохаси белгиланди. 
Лекин бу хужжат ёрдамида таълим дастурларига АКТ фан сифатида 
жорий қилиш ва ўқув режаларига интеграция қилиш вужудга келмади. АКТ 
фан сифатида жорий қилиш ўрнига бир неча мавзуларни ўганиш бьилан 

---

31 
чекланди, жумладан дизайн ва технология ҳақида. Жанубий Уэльс штатида 
эса бу фан қўшимча предмет сифатида ўқитилди. 
 
Бошланғич мактабларда АКТ соҳсига доир фанлар эътиборга 
олинмаган пайтда, ўрта мактабнинг бошланғич синфларда хисоблаш 
техникаси фанини ўрганиш жараёни жорий этилди. Баъзан таълим 
жаранининг асосий эътибори матнни териш(босмалаш)га, баъзан 
мультимедиа, WEB-сайтлар тасвирларни тахрирлаш ва ифльмлар 
тайёрлашга, баъзида эътибор робот технкиси ва дастурлашга қаратилди.
Асосий таълим олиш босқичларида (К-10) таълим йўналишлари 
ўқитувчиларнинг фақат ҳисоблаш техникасига эътибор берилди. 
 
Булар асосан тадқиқодчи ва тадбир ўтказувларга қаратилган бўлиб, 
сохасига оид университетлар ва касб-ҳунар таълим муассасалардаги 
талабаларнинг юқори курсларида ўргатилди. Лекин ўқув дастурларнинг аниқ 
йўналиши кўрсатилмаганлиги сабабли, талабаларни мазкур сохасига жалб 
этиш ишлари етарли бўлмаган, фақат ҳисоб-китобларга қизиқиши бўлган 
талабалар АКТ сохада таълим олиб боришган. (Wynne, 1980). 
 
Бошқа омиллардан бири бўлиб АКТ таълим фан сифатида тармоқда 
ва академиклар орасида қўлланмаслиги бўлди, масалан математика, 
география фанлари каби. Қўплаб таълим сохалари амалиётчи 
мутахассислар ва олимлар томонидан қўлланиб келинган, улар 
ўқитувчиларнинг касбий ривожланишига қўмаклашиб, олий ўқув юртлари 
орқали ўқув дастурлари ривожланиб мактаб таълимига жорий қилинган. 
Мактабда компьютер таълимини жорий қилишга АТ-олимлар ва 
мутахассислар фаол қарши бўлганлари ҳақида бир неча мисоллар келтириш 
мумкин. Гарчи акт соҳасига кўмаклашиш йўқлигининг сабабини билиш 
кийинлигига қарамасдан (Tedre, 2011) бир неча гуманитар фанларда 
компьютер ишланмалари рақамли ижод қилиш, мультимедия ва бизнесга