Microsoft Word nurul yaqin ziyouz com doc

MUQAVQISGA YO’LLANGAN MAKTUB 
 
Payg‘ambar alayhis-salom Qaysar tomonidan qo‘yilgan Misr hokimi Muqavqisga Hotab 
ibn Abu Bultaadan quyidagi mazmundagi maktubni yo‘lladilar: 
"Bismillahir rohmanir rohim. Ollohning elchisi Muhammaddan Qibti*ning kattasi 
Muqavqisga! 
To‘g‘ri yo‘lga ergashganlarga salom. Men seni musulmon bo‘lishga da’vat etaman. 
Musulmon bo‘lsang joning omonda, Olloh ikki barobar savob berajak, agar taklifimdan 
yuz o‘girsang, qibtilarning gunohi ham senga yuklanadi. "Ey ahli kitob, faqat Ollohga 
ibodat qilish, unga hech narsani sherik keltirmaslik, yaratgan qolib bir-birimizni Xudoga 
aylantirmaslik kabi ikkala tomon uchun ham mushtarak aqidalarni hurmat qilaylik, 

---

Nurul yaqin. Muhammad Xuzariy 
 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
104
degin. Agar ular bundan yuz o‘girishsa, bizning musulmon ekanimizga guvoh bo‘linglar", 
denglar. (Oli Imron surasining 64-oyati.) 
Hotab Iskandariyaga borib, maktubni Muqavqisga topshirdi. U maktub bilan tanishib 
chiqqach: "Agar Muhammad haqiqiy payg‘ambar bo‘lsa, nega unga osiylik qilib, yurtidan 
haydab chiqarganlarni duoibad qilmadi?", deb so‘radi. Hotab: "Men bibi Maryamning 
o‘g‘li Iso Ollohning elchisi ekaniga ishonasan-ku. O’z xalqi tutib olib Isoni o‘ldirmoqchi 
bo‘lganda yaratgan egam uni o‘z dargohiga olib ketgan. O’sha paytda Iso xalqiga 
halokat tilab duoibad qildimi?" dedi. Uning javobidan mamnun bo‘lgan Muqavqis: "Sen 
donishmand zot tomonidan yuborilgan aqlli odam ekansan. Mundoq razm solib qarasam, 
Muhammad odamlarni yomon ishlarga undamas, yaxshiliklardan esa qaytarmas ekan. U 
adashgan sehrgar ham, yolg‘onchi kazzob ham emas ekan. Unda yashirin, g‘ayb 
sirlarini, maxfiy ishlarni bilishdek payg‘ambarlarga xos fazilatlar bor ekan. Biz bu takliflar 
haqida o‘ylab ko‘raylik", dedi va rasulullohga quyidagicha javob maktubi yozdi: 
"Bismillahir rohmanir rohim. Qibtilarning kattasi Muqavqisdan Muhammad ibn 
Abdullohga salom! 
Maktubingni o‘qidim. Unda bayon etilganlarni va nimaga da’vat etayotganingni 
tushundim. Men payg‘ambar kelishidan voqif edim, uni Shomdan chiqadi, deb o‘ylardim. 
Yuborgan elchingni izzat-ikrom bilan kutdim, senga qibtilar orasida katta nufuzga ega 
ikki kanizak, kiyim-kechak, minishingga bir xachir jo‘natyapman, vassalom". 
Bu kanizaklardan biri Moriyani payg‘ambar alayhis-salom nikohlariga oldilar, undan 
o‘g‘illari Ibrohim tug‘ildi; ikkinchi kanizak Hasson ibn Sobitga berildi. Muhavqis esa 
musulmon bo‘lmay qolaverdi. 
 
____________________ 
*Qibti — Misrdagi qadimiy millat nomi. Bu srda butun mamlakat ko‘zda tutilgan.