Filologiya fakulteti

- 

Mening otam – Matteo Falkone! – dedi ma’nodor qilib. 

- 

Bilasanmi, shumtaka, istasam, seni Kortoga yoki Bastiyaga olib borib, 

turmaga  tiqib  qoʻyaman.  Qoʻl-oyogʻingga  kishan  urib  poholga  yotkizaman-da, 

kallangni olaman. Yaxshisi, Jannetto Sanperoning qayerdaligini ayt. 

Bola bunday kulgili poʻpisani eshitib, qah-qah urib kulib yubordi. U hamon 

takrorlardi: 

- 

Mening otam – Matteo Falkone. 

- 

Serjant! – dedi pichirlab voltijerlardan biri. – Keling, qoʻying. Matteo 

bilan oʻchakishib nima qilasiz? 

Gamba nochor ahvolda qoldi...

51

 

Koʻrinadiki,  Matteo  qanday  odamligini  oʻgʻli  Fortunato  ham,  politsiyachi 

Gambo  ham  yaxshi  biladi.  Bola  otasining  ismini  aytib  faxrlanadi.  U  doʻstlariga 

juda  rahmdil,  qoʻlidan  kelgan  yordamini  ayamaydigan  odam  boʻlsa,  u  bilan 

oʻchakishganlar  uchun  Matteodan  havfliroq  dushman  yoʻq  edi.  Matteoning 

oʻzgaruvchan harakterli inson boʻlib, uning uchun gʻurur va nomus birinchi oʻrinda 

turardi.  Oʻgʻli  ham  otasidek  qoʻrqmas  va  magʻrur  boʻlib  ulgʻayayotganini 

koʻrishimiz mumkin. Ammo Fortunato baribir bola edi. Xalqimizda “Aldagani bola 

yaxshi” degan ibora bor. Bu esa politsiyachi Gamboga qoʻl keladi. Doʻq-poʻpisalari 

unga  ta’sir  ham  qilmaganini  koʻrgan  Gambo  unga  tilla  soatini  koʻrsatib, 

                                                           

51

 Проспер Мериме.  “Матео Фальконе”. -  Хуршид Даврон кутубхонаси, 28.10.2018. 

www.kh-davron.uz

  

---

                                                                                      

                                                                                    47 

 

jinoyatchining yashiringan joyini aytishi evaziga shu soatni berishini aytib, bolani 

avray boshlaydi. 

- 

Hoy,  mugʻombir!  Koʻkragingga  shunaqa  soat  osib,  Porto-Vekko 

koʻchalaridan  tovusday  gerdayib  yurging  kelar-a?  Oʻtgan-ketgan  sendan:  “Soat 

necha?” deb soʻraydi, sen esa: “Mana, oʻzingiz koʻra qoling”, soatni tutasan. 

- 

Katta boʻlganimda kapral amakim menga soat sovgʻa qiladi. 

- 

Shundogʻu lekin amaking  oʻgʻliga hozirning  oʻzida soat olib bergan... 

Toʻgʻri, u soat bunchalik chiroyli emas... Amakingning oʻgʻli hali sendan kichkina... 

Bola chuqur tin oldi.

52

 

Bola  nihoyat  taslim  boʻladi.  Jinoyatchini  yashirgan  joyini  koʻrsatib  beradi. 

Politsiyachilar Jannettoni qoʻlga olib turganlarida Matteo xotini bilan uyiga qaytib 

kelishadi.    Gambo  Matteoga  boʻlgan  voqealarni  aytib  beradi.  Oʻgʻlining  sotqinlik 

qilganini  eshitgan  Matteoning  ogʻzidan  faqat  bir  soʻz  chiqadi:  “Ming  lanat!”. 

Ayniqsa,  Jannetto  ostonaga  tupurib,  “Sotqinning  uyi!”-degan  soʻzlari  gʻurur  va 

nomusini  poymol  qilgandi.  “Oʻlimini  boʻyniga  olgan  odamgina  yurak  yutib 

Falkoneni sotqin deyishi mumkin edi”. Lekin Matteo indamadi.  Chunki uning uyi 

rostan  ham  sotqinning  uyiga  aylangandi.  Otasining  bu  holatini  koʻrgan  Fortunato 

qanday ish qilib qoʻyganini va uni otasining qattiq jazosi kutib turganini tushungan 

edi. 

- 

Boplabsan!  –  dedi  Matteo  xotirjam  ohangda.  Ammo  bu  odamni