Тошкент-2021 3 Февраль 2021 7-қисм Тошкент февраль 2021 йил. Тошкент: «Tadqiqot»



Download 2,13 Mb.
Pdf ko'rish
bet21/77
Sana24.02.2022
Hajmi2,13 Mb.
#192360
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   77
Bog'liq
7 Filologiya fanlarini rivojlantirish yulidagi tadkikotlar 1 qism

Февраль 2021 7-қисм
Тошкент
milliy-madaniy komponent turlicha berilgan.Madaniy boy mazmunga ega bo`lganligi darajasiga 
ko`ra quyidagi so`z guruhlari farqlanadi.Realiyalar- real borliq darajasi.Tili o`rganilayotgan xalq 
madaniyatida u yoki bu realiyaning,o`ziga xos so`zning ,pretmetning mavjud emaslihgi shunga 
olib keladiki,sozning barcha semantik tuzulishi ,uning leksik asosini qo`shib hisoblaganda 
madaniy o`ziga xos bo`lib qoladi.Masalan,inglizcha“kelt,”cowboy””canoe”so`zlari,do`ppi,belbo
g`,atlas,qumg`on,paranji, so`ri kabi o`zbekcha so`z va tushunchalarni ifodalashda ko`pincha shu 
so`zni o`zi ishlatilib,ularni to`g`ridan to`g`ri tarjima qilib bo`lmaydi.Sozning semantik mazmunini 
bu yerda borliqning aynan bitta hodisasini ifodalovchi ma`no va so`zlarning mos kelmasligi 
kuzatiladi.Misol uchun ingliz tilida “sutka”,”qaynatilgan (dog`) suv”,”qaynona”,”qaynota”,degan 
tushunchalar mavjud emas.Ko`rsatilgan bu guruhga yana mazkur xalqning olamini his etishning 
o`ziga xos lisoniy manzarasini aks ettiruvchi so`zlar va tushunchalar ham kiradi.Misol uchun 
shimolda yashovchi xalqlarda qor juda ko`p nomlarga ega bo`lib,bu mazkur xalqlar hayotining 
tabiat sharoitlari bilan uzviy bog`liqligi bilan izohlanadi.Shuningdek,zamonaviy og`zaki nutq 
birliklarini madaniy va milliy xususiyatlarini tadqiq etishda muqobilsiz leksika ham ahmiyatlidir.
Har bir tilda boshqa tillarda aniq tarjimasi bo`lmagan yetarli darajadgi so`zlar miqdori mavjud.Bu 
ikkita madaniyatni bir-biriga solishtirish paytida aniqlanadigan ekvivalentsiz (muqobilsiz) deb 
ataluvchi leksikadir.U asosan mazkur milliy madaniyatning o`ziga xos hodisalarini ifodalaydi. 
So`zlarni o`zlashtirish chog`ida muqobilsiz so`zlarni ekzotizmlar deb atashadi,ular nafaqt begona 
madaniyatni ifodalab ,ularning komponentlarini tashkil qiladi va izohlab beradi ,balki uni 
timsollantiradi.Misol uchun,spiker,shilling so`zlari Angliya madaniyati bilan,yaylov,qishloq,ariq 
so`zlari O`rta Osiyo mamlakatlarida istiqomat qiluvchi xalqlar bilan mustahkam bog`liqdir.
Xulosa qilib aytganda,har bir millat mavjud ekan u bilan bog`liq til ham mavjud va barhayotdir.
Uning rivojlanishida jamiyatdagi insonlarni bir birlari bilan olib borgan munosabatlarida,ishlarida 
hamda madaniy va milliy meroslarimizni yuksaltirishimizda muhim jarayon hisoblanadi.Shuning 
uchun,biz yoshlar tilimizga e`tiborli bo`lmog`imiz kerak. 
Foydalanilgan adabiyotlar ro`yxati:
1. Edward Sapir “Indroduction to the study of speech”1921,New York
2. A.E.Mamatov “Zamonaviy lingvistika”2019,Toshkent
3. Baxtiyor Mengliyev “Hozirgi O`zbek tili”2018,Toshkent
4. X.A.Dadaboyev,Z.T.Xolmanova “Turkiy tillarning qiyosiy-tarixiy gramatikasi”2015,Toshkent


22

Download 2,13 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   77




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish