Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта маҳсус таълим вазирлиги андижон машинасозлик институти

Бошқаришнинг иқтисодий усуллари. 
3. 
Бошқаришнинг ижтимоий-руҳий усуллари. 
 
И. Бошқарувнинг маъмурий усуллари. Бу усул ҳокимиятга, ходимга имтиѐзлар 
бериш ва жазо чоралари кўришга асосланган. Ходимга маъмурий таъсир кўрсатишнинг беш 
асосий воситаси мавжуддир (3.6- расм). 
1. Ташкилий таъсир — корхона фаолиятини мувофиклаштириб турувчи меъѐрий 
ҳужжатлар (корхона низоми, жамоа шартномаси, штатлар жадвали, хизмат йўриқномалари, 
иш ўрнини ташкил этиш қоидалари)га асосланган. Ташкилий таъсир юқори даражада йўлга 
қўйилган корхоналарда меҳнат ва ижро интизоми, пировард ишлаб чиқариш натижалари 
юқори бўлади ва фармойиш таъсирини қўллашга ҳожат бўлмайди. 
2. Фармойиш билан таъсир кўрсатиш — бошқарув мақсадларига бевосита 
маъмурий бошқариш орқали эришишга қаратилган. Ходимга фармойиш орқали таъсир 
кўрсатиш воситаларига ишлаб чиқаришни ташкил этиш, меҳнат ва ижро интизоми, 
меҳнатни меъѐрлаш, ишларни мувофиқлаштириш ва назорат қилишга қаратилган 
раҳбарият фармойишлари, буйруқлари, кўрсатмаларини келтириш мумкин. 
 
 
 
 
 
 
 
 
3.  
4.  
 
 
 
 
 
 
 
 
Boshqaruvning ma’muriy uslublari 
Tashkiliy 
ta’sir 
Shtatlar jadvali 
Xizmat 
yo’riqnomasi 
Ish joyini 
tashkil etish 
Korxona bo’linmasi 
to’g’risida nizom
Faymoyish 
bilan ta’sir 
ko’rsatish 
Murabbiylar 
Buyruqlar 
Ko’rsatmalar 
Yo’riqnomalar 
Farmoyishlar 
Moddiy 
mas’uliyat 
 
Zararni ixtiyoriy 
qoplash 
To’liq moddiy 
javobgarlik 
Jamoaviy moddiy 
mas’uliyati 
Zararni ish haqidan 
ushlab qolish 
Jamoa shartnomasi 
Ichki ish tartibi 
Korxona nizomi 
Maqsadli 
rejalashtirish 
Ishlarni 
muvofiqlashtirish 
Ijro nazorati 
Mehnatni me’yorlash