M. F. Ziyayeva, O. Z. Rizayeva

B (breathing) – nafasni tiklash.
 
C (circulation) – qon aylanishini yaxshilash.
 
–  agar  yurak  urishi  va  faoliyati  tiklanmasa  ham  SNO 
o‘tkazishni va yurakni bevosita massaj qilishni to‘xtatmaslik.
 
– periferik venaga tushishni ta’minlash va shifokor ko‘rsat-
masi bo‘yicha dori moddalarni yuborish.
 
– oksigenoterapiya 100 % yuz niqobi orqali
 
–  qorinchalar  fibrilatsiyasida  defibrilatsiya  qilish  ko‘rsatma 
bo‘ladi (elektrik yoki medikamentoz).
 
SNO  apparatiga  ulangan  bolalar  va  ularning  oilalarida 
hamshiralik parvarishi.
 
SNO o‘tkazishning hamma nozik tomonlarini hisobga olgan 
holda bolalarni parvarish qilish hamshiradan diqqat va e’tibor 
talab  qiladi.  Birinchi  o‘rinda  SNO  dagi  bolani  parvarish 
qilayotgan  hamshira  sanepid  tartibga  rioya  qilishi,  tegishli 
buyruqlar bilan ishlashi kerak. Monitorni nazorat qilishni SNO 
apparati  ishini  (namlik  va  temperatura  tartibi,  kislorod 
berilishini va b.) bilishi kerak.
 
Hamshiralik parvarishi:
 
1. 
Gigiyenik muolajalar o‘tkazisish (ichki va o‘rin oqliklarini 
almashtirish,  yuvintirish,  umumiy  gigiyenik  muolajalar,  ostni 
yuvish, og‘iz bo‘shlig‘ini parvarishlash va b.)
 
2. 
Intubatsion trubka sanatsiyasi.
 
3. 
Yotoq  yaralarni  oldini  olish  (vibromassaj,  bemor  tana 
holatini har 2-3 soatda almashtirib turishni.
 
4. 
Inyeksiyadan keyingi asoratlarni oldini olish.
 
5. 
O‘mrov osti kateterini parvarish qilish.
 
6. 
Siydik kateterini parvarish qilish.
 
7. 
Operatsiyadan keyingi yarani parvarish qilish.
 
8. 
Oila bilan tibbiy-ruhiy ish olib borish.
 
Yurak-o‘pka jonlantirishi o‘tkazishdan bosh tortish va to‘xta-
tishning  yuridik  asoslari.  Yuridik  va  etik  aspektlardan  kelib 
chiqib YuO‘J quyidagi hollarda qo‘llanilmaydi:
 
–  Yurak  to‘xtashi  vaqtidan  boshlab  (normal  atrof-muhit 
haroratida) 25 daqiqadan ko‘p vaqt o‘tganda.
 
–  Birdaniga  o‘lim  holati  kuzatilsa,  shu  bemor  uchun 
ko‘rsatilgan to‘liq kompleks davolash o‘tkazilgan bo‘lsa.
 

---

 
269 
–  Agar  bemorda  progressivlanuvchi  kasallikning  terminal 
bosqichi  bo‘lsa,  shifokorning  o‘rangan  va  oldindan  hujjalash-
tirilgan,  konsilium  kasallik  tarixiga  yozib  qo‘yilganda  (o‘sma-
ning oxirgi bosqichida, miyada qon aylanishi og‘ir buzilishida, 
og‘ir travmalarda va b.).
 
–  Agar  bemor  oldindan  YuO‘J  dan  bosh  totrishini  tibbiy 
hujjatlarda yozib qo‘ygan bo‘lsa.
 
YuO‘J quyidagi hollarda to‘xtatilishi mumkin:
 
- YuO‘J ning hamma yetarli usullari qo‘llab bo‘linganda ham 
30 daqiqa davomida natija belgisi bo‘lmasa.
 
-  Agar  ko‘p  marta  yurak  to‘xtashi  kuzatilsa,  tibbiy  yordam 
berilganda ham.