Toshkent davlat sharqshunoslik instituti uzoq sharq va janubiy osiyo tillari fakulteti bitiruv malakaviy ishi

   Shandong viloyati Ju

（具） hududidagi Lingyanghe 陵阳河 dan topilgan                 

sopol shoh                                    Taojiao 

陶角. 

Musiqa asboblarining asosiy shakllari ichida misdan yasalgan puflab chalinadigan 

asboblar muhim o‘ringa egadir. Ulardan eng qadimgisi hayvon shohi hisoblanib, u 

odamlarni o‘zining yuqori trubasifat ohangi bilan jalb etgan. Uzoq masofalardan 

yaxshi eshitilganligi uchun u ovda eng foydali asbob bo‘lgan. Bu asbob ovchilar 

orasida keng tarqalganligi sababli, ba’zilar uni qizdirilgan loydan yasay boshlagan. 

Bu esa, o‘z navbatida sopol shoh taojiaoni kelib chiqishiga turtki bo‘lgan va bu 

shog‘larni musifa asboblari sifatida tayyorlashning ma’lum bir darajadagi yutug‘ini 

namoyon etadi. Chamasi, eng qadimgi musiqali shohlar tabiatga – hayvonlar 

shohiga taqlid natijasi bo‘lgan. Lingyanghe 

凌阳河(Shandong  山东 vailoyati, Ju 

具 hududi) qazilmalaridan  topilgan sopol shoh uy xo‘kizi shohini eslatadi. U 

qo‘lda loydan yasalgan bo‘lib, ohang chiqaradi, biroq bu ohang ancha bo‘g‘iq 

ohangdir

16

. 

 Jiangu

（建鼓） raqsi tasvirlangan gravyura. 

                                                 

15

 Van Dzichu  

中国乐器.-59-60-61-bet, N.Vasilyev tarjimasi Китайские музыкальные инструменты.-

 

39-bet 

16

 Van Dzichu  

中国乐器.-13-bet, N.Vasilyev tarjimasi  Китайские музыкальные инструменты .-11-bet. 

---

                                                                               

18

1958 yil Shandong(

山东) viloyati Tengzhou（滕州） hududidagi Xihukou

（西户口） qishlog‘idagi qazilmalar vaqtida yaxshi saqlangan gravyura topilgan 

bo‘lib, unda baryelef

17

 shaklida  aniq  o‘yilgan  jiangu 

建鼓 raqsi tasvirlangan. 

Gravyura gorizantal sakkizta bo‘lakka bo‘lingan bo‘lib, bu bo‘laklarning uchinchi, 

to‘rtinchi va beshinchisida raqs ijrochisi va tomoshabinlar tasvirlangan. Baraban 

markazdagi yo‘lbars ko‘rinishidagi taglik

18

ka qo‘yilgan bo‘lib, tepasidagi 

baldaxin

19

li langarcho‘p rasmning butun uch bo‘lagidan vertikal tarzda kesib 

o‘tgan. Baldaxinning har tomonida ko‘p stvolli tilda chalinadigan nay yu

竽

 

chalayotgan bittadan musiqachi tasvirlangan. Barabannning ikki tomonida ikkita 

odam bir-biriga qarab hamla qilgandek barabanni tayoq bilan urib raqs 

tushmoqda

20

.