Konstruksiyalar

                        2-rasm.                   3-rasm.               4-rasm.
4. Nima uchun markaziy siqilishda kuchlanishlar epyurasi  
to‘g‘ri chiziqli, nomarkaziy siqilishda esa egri chiziqli?
5-rasm.
Markaziy siqilishda turli nuqtalardagi deformatsiyalar (ε
b
), 
bir xil, demak kuchlanishlar (σ
b
) ham bir xil bo‘ladi. Nomar-

---

8
kaziy siqilishda kesimdagi deformatsiyalar chiziqli qonuniyat 
bo‘yicha o‘zgaradi, ya’ni uchburchak yoki trapetsiya shaklida 
bo‘ladi (biz tekis kesimlar gipotezasidan foydalanamiz), lekin 
σ
b
 – ε
b
 ning bog‘liqligi egri chiziqlidir, shuning uchun σ
b
 ning 
epyurasi ham egri chiziqli. Bunga ishonch hosil qilish uchun 
nomarkaziy siqilgan kesimning hech bo‘lmasa 3 ta nuqtasida-
gi deformatsiyasiga mos keluvchi kuchlanishni topsak fikri miz 
to‘g‘riligi ma’lum bo‘ladi (5-rasm). Shunga o‘xshash kuchla-
nishlar epyurasi egilishda betonda ham kuzatiladi.