Konstruksiyalar

5. dARZBARdOShLIK VA KO‘ChISh 
155. Nima maqsadda darzbardoshlik hisoblanadi?
Asosiy maqsad ikkitadan bittasi. Birinchisi – darzlar hosil 
bo‘lgan hollarda ekspluatatsiya qilishni iloji yo‘q – konstruk-
siyalarda (suyuqlik va gaz saqlaydigan inshootlar) o‘tkazmas-
likni ta’minlash. Ikkinchisi – korroziyalanishga sabab bo‘la-
digan (masalan bug‘-suv aralashmasi, kimyoviy agressiv 
suyuqliklar va gazlar) narsalarni armatura sirtiga yetib borishi-
ga yo‘l qo‘ymaslik yoki o‘tishini cheklash. Shuning uchun ay-
rim konstruksiyalarda darz hosil bo‘lishiga yo‘l qo‘yilmaydi, 
boshqalarida davom etmaydigan, keyinchalik yopilib ketadi-
gan, uchinchi turdagi konstruksiyalarda esa davom etmaydigan 
va davom etadigan darzlar hosil bo‘lishiga yo‘l qo‘yiladi, lekin 
ular ni ochilish eni cheklanadi. Shuning uchun darzbardoshlik-
ning uchta kategoriyasi mavjud. Konstruksiyalarga qaysi ka-
tegoriya talablari qo‘yilishi, ularning nima vazifa bajarishiga, 
armaturaning korroziyaga chidamliligiga va muhitning agres-
sivlik darajasiga bog‘liq (loyihalash me’yorlari agressiv mu-
hitlarni to‘rttaga bo‘ladi: agressiv bo‘lmagan, zaif va o‘rtacha 
agressivlikdagi va kuchli agressiv muhit)