Konstruksiyalar

156. davom etadigan va davom etmaydigan darzlarning  
ochilishi nima?
Darzlar hosil bo‘lgandan keyin uning ochilish eni o‘zgar-
mas bo‘lib qolmaydi: yuk oshirilganda darzlar kengayadi, ka-
mayganda esa qisqaradi. Real sharoitlarda yuk ham o‘zgaradi: 
doimiy va uzoq muddatli yuk davomiy ta’sir qiladi va ochilish 
eni a
crc2
; qisqa muddatli yuklar davomiy bo‘lmaydi u doi miy 
va uzoq muddatli yuklar bilan birgalikda darzlarning ochi-
lish enini a
crc1
 qiymatgacha kengaytiradi, qisqa muddatli yuk-
lar olingandan keyin darzlarning eni yana a
crc2
 qiymatga ega 
bo‘ladi.

---

116
Yuqoridagilardan kelib chiqib a
crc1
> a
crc2 
ekanligi ko‘ri-
nib turibdi. Bu yerda: a
crc1
 – doimiy, uzoq muddatli va qis-
qa muddatli yuklarning birgalikda ta’sir qilgandagi darzlarning 
ochi lish eni; a
crc2
 – faqat doimiy va uzoq muddatli yuklar-
ning birgalikda uzoq muddatli ta’siri natijasida hosil bo‘lgan 
darz larning ochi lish eni. Darzlarning ochilish eni a
crc1
 va a
crc2
 
larning qiymatlari darzbardoshlik kategoriyalari, armaturaning 
klassi (ba’zida diametri ham) hamda muhitning agressivlik da-
rajasiga qarab loyihalash me’yorlari tomonidan cheklanadi.