O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi andijon davlat universiteti

emas bo’ladi. 
Bir-biridan  farqsiz  (beparvo)  muvozanatda  tanaga  berilgan  holatga 
qaramasdan, u o’z  muvozanatini saqlaydi. Bunday holat sharda bajariladi (agar bir 

---

tekislikda  joylashgan  bo’lsa).  Bu  sharning  tayanchi  og’irlik  markazining  tagida 
bo’ladiyu jismoniy mashqlarda bunday muvozanat deyarli uchramaydi. 
Mustahkam  muvozanatda    harakat  etuvchi  jismga  uni  avvalgi  holatga 
keltiruvchi    kuchlar  ta’sir  etadi.  Bu  harakatdagi  o’zgarishlar  umumiy  og’irlik 
markazini  yuqoriroq  holatga  olib  keladi.  Masalan:  agar  mayatnikni    bir  tomonga 
o’zgartirsa uni og’irlik markazi tayanch nuqtasidan (0) jiladi. Bunda kuch yelkasi 
(a)  paydo  bo’ladi  va  og’irlik  momenti  hosil  bo’ladi.  Tananing  umumiy  og’irlik 
markazi  yuqoriroq  o’rinda  joylashadi.  Bunda  hosil  bo’lgan  moment  kuchi  uni 
avvalgi    holatga  keltirishga  harakat  qiladi.  “Vanьka-vstanьka”  o’yinchog’ini 
muvozanat saqlash mexanizmi shunda.