O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi andijon davlat universiteti

 
 
 
Rasm. 8. Yurak urishlarni maksimal ko’rsatkichiga nisbatan optimal 
yurak urishlar sonini 65% dan 85% gacha chegaradagi chiniqtiruvchi 
jismoniy yuklamalarni ko’rsatkichlari 

---

charchashni  sekinlatadi  va  qayta  tiklanaish  jarayonlarini  tezlatadi.  Ovqatlanishni 
tartibga solish orqali  yuqoridagi qoidalarga rioya qilinsa xaftasiga 1 kg atrofida tana 
og’irligini kamaytirishga erishish mumkin. 
Katta yoshdagi sog’lom odam uchun harakat faolligining optimal darajasini 
aniqlashda  bir  sutkadagi  qadamlar  soni  ko’rsatkichidan  foydalanilidi.  Bir  kunda 
10000  qadam  yurish  o’rtacha  2200-2400  kkal  energiya  sarfini  ta’minlaydi.  Turli 
yoshdagi  aholini    harakat  faolligini  o’rganish  natijalariga  ko’ra  yetuk  yoshdagi 
odamlar  bir  kunda  o’rtacha  10-15  ming  qadam,  qarilar  esa  6-8  ming  qadam 
yurishadi. Maktabgacha va maktab yoshidagi bolalarni harakatchanligi juda yuqori: 
3-4  yoshli  qizlar  bir  kunda  11,2  ming  va  o’g’il  bolalar  11,9  ming,  5  yoshda  mos 
xolda 12 ming va 13,5 ming; 5-7 yoshda 13,6 ming va 15,0 ming; 8 yoshda 16,2 
ming va 18,1ming qadam bosishadi. Bolalar bog’chalarida va ayniqsa maktablarda 
bolalar  va  o’smirlarning  harakat  faolligini  kamligi,  ularda  kasalliklarning    ortib 
ketishiga,  semirib  ketish,  yassitavonlilik  va  boshqa  kasalliklarning  rivojlanishiga 
sabab bo’ladi.