O ramazonov, S. S. Buriyev meliorativ tuproqshunoslik

3.  Potensial  yoki  yashirin  unumdorlik  -  tabiiy  tuproq  hosil  bo‘lish 
jarayonlari natijasida paydo bo‘lgan xossalar va insonlar faoliyati ta’sirida 
o‘zgartirilgan  tuproq  xususiyatlari  bilan  belgilanadigan  barcha 
unumdorliklar 
yig‘indisidir 
va 
tuproqning 
meliorativ 
holati 
yaxshilangandan  so‘ng  shakllanadi.  Sho‘rlangan,  botqoqlangan  yoki 
butazor, tosh bosgan yerlarda meliorativ tadbirlarni (sho‘r yuvish, quritish, 
butalarni  yo‘qotish,  toshlarni  yig‘ib  tashlash)  amalga  oshirgandan  so‘ng 
biron bir madaniy ekin ekish uchun sharoit yaratiladi. 
4.  Effektiv  yoki  samarali  unumdorlik  -  muayyan  iqlim  va  texnik-
iqtisodiy  (agrotexnologik)  sharoitda  ekinlardan  yuqori  hosil  olish  uchun 
tuproq  potensial  unumdorligining  foydalaniladigan  qismi  hisoblanadi. 
Hozirgi  vaqtda  bu  unumdorlik  ekinlardan  olinadigan  hosil  miqdori  bilan 
ifodalanadi.