Кўчмас мулк ва мулк ҳУҚУҚи амалий қўлланма

Қонунга мувофиқ юридик шахс давлат рўйхатидан ўтказилган пайтдан 
бошлаб ташкил этилган ҳисобланади, яъни юридик шахсда фуқаролик 
ҳуқуқининг субъекти сифатида ҳуқуқ лаёқати юзага келади.
Юридик шахснинг муомала лаёқати.
Юридик шахсларнинг муомала лаёқати худди фуқароларники каби ўз 
ҳаракатлари билан фуқаролик ҳуқуқларига эга бўлиш ва уларни амалга ошириш 
лаёқати бўлиб, уларнинг органлари орқали амалга оширилади. 
Юридик шахснинг органлари қонун, устав ёки низом бўйича белгиланган 
ваколатлар доирасида ҳаракат қилади ва юридик шахснинг иродасини ифо-
далайди. Юридик шахсларнинг органлари якка бошчиликка асосланадиган, 
директор, раис, бошқарувчи ёки коллегиал бошқариладиган, вакиллар 
кенгаши, умумий мажлис бошқарадиган орган бўлиши мумкин.
Амалдаги қонунчиликда юридик шахсларнинг фаолият мақсадидан келиб 
чиқиб уларнинг қуйидаги турлари белгиланган:
●
фойда олишни ўз фаолиятининг асосий мақсади қилиб олган 
(тижоратчи) ташкилот;
●
фойда олишни ана шундай мақсад қилиб олмаган (тижоратчи 
бўлмаган) ташкилот.
Тижоратчи ташкилот бўлган юридик шахс хўжалик ширкати ва жамияти, 
ишлаб чиқариш кооперативи, унитар корхона ва қонунларда назарда тутилган 
бошқача шаклда тузилиши мумкин.
Тижоратчи ташкилот бўлмаган юридик шахс жамоат бирлашмаси, 
ижтимоий фонд ва мулкдор томонидан молиявий таъминлаб туриладиган 
муассаса шаклида, шунингдек қонунларда назарда тутилган бошқача шаклда 
ташкил этилиши мумкин.
Тижоратчи бўлмаган ташкилот ўзининг уставида белгиланган мақсадларига 
мос келадиган доираларда тадбиркорлик фаолияти билан шуғулланиши мумкин.
1 .2 .4 . ДАВЛАТ МУЛК ҲУҚУҚИНИНГ СУБЪЕКТИ СИФАТИДА
Фуқаролик қонунчилигига мувофиқ республика мулки ва маъмурий-
ҳудудий тузилмалар мулкидан (муниципал мулк) иборат бўлган давлат мулки 
оммавий мулкдир. 
Табиийки, ушбу мулкнинг эгаси сифатида мулкий муносабатларнинг субъек-
ти мақомида давлат иштирок этади. 

---