Кўчмас мулк ва мулк ҳУҚУҚи амалий қўлланма

Жавоб

---

149
Гарчи Сиз ушбу компьютерларни якка тадбиркор Икромга берган 
бўлсангизда, ҳозирда унинг эгалигида эмас. Бинони якка тадбиркорга 
ижарага берган шахс Сизга дахли бўлмаган ижара муносабатлари важи 
билан компьютер воситаларини ноқонуний эгаллаб келмоқда. Шу 
сабабли Сиз судга якка тартибдаги тадбиркор Икромга ва компьютер 
воситаларини эгаллаб келаётган шахсга нисбатан судга мол-мулкни 
ноқонуний эгаликдан талаб қилиб олиш ҳақида даъво тақдим этишингиз 
лозим.
3 .2 .2 . НЕГАТОР ДАЪВОЛАР
Баъзи ҳолларда мулкий ҳуқуқнинг бузилиши ашёни эгаллаш ҳуқуқидан 
маҳрум этиш билан боғлиқ бўлмаслиги мумкин. Ашё мулк эгасининг ихтиёрида, 
эгалигида бўлгани ҳолда мазкур ашёдан бирон-бир шахснинг ҳаракати 
тўсқинлик қилиши оқибатида фойдаланиш қийинлашиши ёки умуман 
фойдаланиш имкони бўлмай қолиши мумкин. 
Фуқаролик кодексининг 231-моддасига кўра мулкдор ўз ҳуқуқларининг 
ҳар қандай бузилишини, гарчи бу бузиш эгалик қилишдан маҳрум этиш билан 
боғлиқ бўлмаса ҳам, бартараф этишни талаб қилиши мумкин (негатор даъво).
Мулк эгаларининг мулкни эгаллаш ва ундан фойдаланиш ҳуқуқини бузиш 
(гарчи бу эгалик ҳуқуқидан маҳрум қилиш билан боғлиқ бўлмаса ҳам) ҳақидаги 
талаблар негатор даъволар ҳисобланади.
Мазкур мазмундаги даъвонинг предмети мулк эгасининг мулкдан 
фойдаланишига нисбатан юзага келган тўсқинликни бартараф этиш ҳақидаги 
талаби ҳисобланади.
Бундан етти ой муқаддам уй сотиб олдим. Уйнинг эгаси бўлган шахс 
менга бир ҳафта ичида уйнинг рўйхатидан ўчишини маълум қилган 
эди. Ҳозирда ушбу уйни ижара шартномасига асосан бошқа шахсга 
бермоқчиман ва ушбу жараёнда уйни сотган шахснинг ҳозирга қадар 
рўйхатдан ўчмаганлигидан хабар топдим. Унинг розилигисиз ижара 
шартномасини тузиш мумкин эмас экан.
Уйни сотган шахснинг қаерда эканлигини билмайман. Аксига олиб 
шартномада унинг рўйхатдан ўчиш муддати кўрсатилмаган экан.
Шартномада унинг рўйхатдан ўчиш муддати кўрсатилмаган бўлса, 
уни суд орқали рўйхатдан чиқаришим мумкинми?