hisoblashadi. Ammo shunday usullar borki, har qanday insonga o`z ta’sirini
69
Avval haridorning u yoki bu maxsulot va hizmatlarni tanlash vaqtida nimaga
ko`proq etibor berishini aniqlash lozim. Buni bilgach kafolatli reklamani yaratish
imkoniyati paydo buladi.
Har bir odamning o`z xohish va istaklari bor, ushbu istaklar hammada har xil.
Lekin iste’molchi yoki oddiy qilib aytganda haridorning istagi aniq, u sifatli va
arzon maxsulotni sotib olishni xohlaydi. Harid chog`ida bir nechta omillar ta’sir
qiladi:
- kamroq pul sarf qilish;
- nosoz tovarni harid qilish holatining kamligi;
- sifatli mahsulot;
- sifatli hizmat ko`rsatish;
- boshqa odamlar etiborini jalb qilish;
- urf (moda) bo`lgan narsaga ega bo`lish.
Demak maxsulot tanlashda modaga intilish, hamda jamiyat fikri katta rol
o`ynar ekan. Shuning uchun sizning korxonangiz va mahsulotingizni qancha ko`p
odamlar bilsa va tan olsa, sizning daromadingiz shuncha ko`payadi.
Bundan chiqdi mahsulotingizni shunday reklama qilish kerak-ki, uni eslab
qolishsin. Masalan:
- haridorni hayratga solish – bu eng isonchli usul;
- reklamada iloji boricha qisqa iboralardan foydalanish, inson bularni
yahshi eslab qoladi;
- videorolik ovozini kuchaytirish;
- rolikda spiral va aylanalardan foydalanish- bu odamga gipnotik ta’sir
qiladi;
- reklama stendlarida yoqimli iforlardan foydalanish;
- reklama plakatlarida to`g`ri ranglardan foydalanish. Har hil ranglar inson
ongiga turlicha ta’sir o`tkazadi. Masalan, qizil – g`ashga tegadi, och yashil-
tinchlantiradi, siyohrang-e`tiborni tortadi, sariq- esda qoladi, jigarrang- kayfiyatni
ko`taradi.
70
Ushu usullarni qo`llagan holda o`z korxonangiz va mahsulotingizni tan
olinisishi ta’milashingiz va daromadingizni ko`paytirishingiz mumkin.
Buyuk ipak yo`li chorrahasida joylashgan yurtimizda qadim-qadimdan savdo-
sotiq rivojlangani, dunyoning turli mamlakatlari bilan bordi-keldilar avj olgani
haqida tarixiy manbalar guvohlik beradi. Farg`ona otlarining ilohiyligi haqida
xitoy sayyohlari yozib qoldirishgan bo`lsa, atlasning kamalak jilolari-yu
Samarqand nonlari, meva-chevalar, tilyorar qovun-tarvuzlar haqida og`izdan-
og`izga o`tib yurgan gaplar rivoyat shaklini olib ketgan. Bunday malumotlami bir
qator sayyohlar, xususan, marokashlik sayyoh Ibn Battuta esdaliklarida ham
uchratish mumkin.
Bunday e’tiroflar dunyo ahlining yurtimizga bo`lgan qiziqishini yanada
oshirgan. Buni bugungi kunda reklama atamasi bilan ifodalanayotgan targ`ibotga
mengzash mumkin. Ha, reklamani ham o`ziga xos targ`ibot, o`z molini maqtab
o`tkazish, bozor iqtisodi qonuniyatlardan kelib chiqqan, shu orqali katta moddiy
boylik to`plashni mo`ljallagan sanoat turi, deyish mumkin.
Mazkur so`z ifodalayotgan ma’noni O`zbekiston Qahramoni, Xalq shoiri
Abdulla Oripov quyidagi satrlarida o`ziga xos tarzda ifodalagan:
Do'stlaringiz bilan baham: