O’zbekiston Oliy va o’rta mahsus ta’lim vazirligi Toshkent davlat sharqshunoslik instituti



Download 2,19 Mb.
Pdf ko'rish
bet74/93
Sana14.09.2021
Hajmi2,19 Mb.
#174459
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   93
Bog'liq
arab tili fanidan 22.05.00. sharq filologiyasi bakalavriaturasining i-iv kurslari uchun maruza matnlari (1)

 
 
TAYANCh IBORALAR 
1.  
Ega 
2.  
Kesim  
3.  
Bosh  bo’laklar. 
4.  
Ikkinchi  darajali bo’laklar. 
5.  
Tobe so’z. 
6.  
Ikki  markazli gap 
 
SAVOLLAR 
 
1.Nima uchun ega va kesim bosh bo’lak deb  hisoblanadi? 
2.  
Hokim so’z nima? 
3.  
Kanday gaplar ikki markazli  gaplar deyiladi? 
4.  
Kachon kesim  egadan oldin keladi? 
 


 
 
 
136
 
 
 
ADABIYOTLAR 
 
1.A.M.Muhin  «Funktsionaln’y  analiz  sintaksicheskih  elementov»  M.L.;  1964  .  , 
str.260 
2.  
I.R.  Avanesov  «  Vtorospenn’e    chlen’  predlojeniya  kak  grammaticheskie 
kategorii» M.; 1962. ;str. 60-61 
3.  
V.V.Vinogradov.  «  Osnovn’e    vopros’  sintaksisa  predlojeniya»  M.;  1955,str 
179. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


 
 
 
137
 
 
 
13. OT KESIMLI GAP 
 
REJA 
1.  
Ismiy jumla 
2.  
Ot kesimli gap 
Ba’zan  gapning  kesimi  predlog  bilan  kelgan  otdan  iborat  bo’ladi.  Bunda 
tabiiyki, ega bilan kesim jinsda va sonda o’zaro moslashmaydi. Kesim noaniq holatda 
keladi degan qoidaga ham asos qilinmaydi. Bunday kesim eganing mavjudlik o’rnini 
yoki paytini bildirish uchun hizmat qiladi. 
Masalan: 
 ِّلُكلا   ِفي  ُبِلأخطلا
                               ِة ي
 - Student fakultetdadir. 
                                   ِلقلحا  ِفي ُة حَّلا فلا - Dehqon ayol daladadir. 
                    يِضالما ِعوبسلاا في تاناحتملاا - Imtihonlar kelasi haftadadir. 
 
Ba’zan  gapning  egasi  kesimdan  keyin  keladi  va  u  noaniq  holatda  bo’ladi. 
Bunday  gapdagi  kesim  o’zbekchada  hol  shaklida  tarjima  qilinib,  o’zbekcha  gapdagi 
kesim «bor», «yog’» so’zlari bilan ifodalanadi.  
Masalan: 
                                  باتك ِةلواطلا ىلع - Stol ustida kitob bor. 
                                      ةقيدح ةنيدلما في - Shaharda park bor. 
 
Ot  kesim   
 ِل    predlogi  bilan  kelgan  bo’lsa,  ko’pincha  bunday  gapda  egalik 
ma’nosi  ifodalangan  bo’ladi.  Ega  bilan  kesimning  o’rni  almashsa,  albatta,  yuqorida 
aytilgan ma’no xususiyatlari ularda o’z aksini topadi. 
Masalan: 
                                          ِبلاطلل ُملقلا - Qalam studentnikidir. 
                                            ملق  ِبلاطلل - Studentda qalam bor. 
 
SAVOLLAR 
 
1.  
Gapning kesimi predlog bilan kelganda qanday o’zgarish yuz beradi? 
2.  
Gapning egasi kesim bilan kelganda qanday o’zgarish yuz beradi? 
 

Download 2,19 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   93




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish