Muqaddima

 
 
 
MIYACHA 
 
     Miyacha bosh miya  yarim sharlarining orqasida, uzunchoq miya va Varoliy ko‘prigi 
ustida joylashgan. Miyacha o‘rta qismi – chuvalchang va uning ikki tomonidagi miyacha 
yarim  sharlari,  hamda  uncha  katta  bo`lmagan  qo‘shimcha  yon  bo`laklardan  iborat. 
Miyacha  yarim  sharlarining  har  qaysisi  tishsimon,  po‘kaksimon,  sharsimon  yadrolarga 
ega. Miyachaning o‘rta qismida ikkita chodir yadrosi bor. 
     Miyacha MNTning boshqa qismlariga pastki, o‘rta va yuqori oyoqchalar degan uchta 
qalin tutamlar yordamida bog‘langan. 
     Miyachaning po‘stlog‘i murakkab va mukammal  tuzilgan. U uch qavat neyronlardan 
iborat.  Eng  yuza  molekulyar  qavatida  noksimon  (Purkinye)  hujayralar  dendritlari 
tarqalgan. 
     Bu qavatning pastida savatsimon hujayralarning somalari  bo`lib, aksonlari noksimon 
hujayralar  tanasida  sinapslar  hosil  qiladi.  Molekulyaar  qavatda  yulduzsimon  hujayralar 
bor. 
     O‘rtadagi ganglioz qavatda noksimon hujayralarning somalari joylashgan. 
     Uchinchi – donalai (granulyar) qavatdagi Golji hujayralarining aksonlari molekulyar 
qavatga o‘tgan. 
     Miyacha nneyronlari bosh miya yarim sharlari po‘stlog‘i bilan, qizil yadro, to‘rsimon 
formatsiya  va  vestibulyar  yadrolar  bilan  ikki  tomonlarna  bbog‘liq.  Miyachaning  turli 
qismlarini elektr toki bilan ta‘sirlaganda, katta yarim sharlar po‘stlog‘ining, oraliq, o‘rta, 
uzunnchoq  miya  va  to‘rsimon  formatsiya  muayyan  neyronlarining  elektr  faolligining 
o‘zgarishi shundan dalolat beradi. 
     Miyachaning ayrim  yadrolarini kuchli elektr toki bilan ta‘sirlaganda ko‘z, bosh, qoi-
oyoqlar harakatga keladi. Bu harakatlar tonik tabiatda bo`lib, uzoq vaqt davom etadi.