Muqaddima

TASHQI MUHIT OMILLARINING OLIY NERV FAOLIYATIGA 
TA’SIRI 
Tashqi  muhit  omillari  —  havo  harorati,  bosimi,  harakati,  yorug‘lik  va  qorong'ulik  hamda 
boshqalar  oliy  nerv  faoliyatiga  sezilarli  ta‘sir  ko
‘
rsatadi,  Bu  omillardan  O`zbekiston  iqlimiga 
xos  bo`lgahi  —  yozgi  yuqori  harorat.  Havo  haroratining  yuqori  bo`lishi  po
‘
stloqda  qo
‘
zg
‘
alish 
jarayonini  juda  susaytiradi,  uni  va  ayniqsa  tormozlanish  jarayoni  harakatchanligini  buzadi.  Bu 
ma‘lumotlar  odamlarda  o
‘
tkazilgan  kuzatishlarda  va  20—‘5  daqiqa  davomida  ‗0—‘5°  S 
darajadagi  issiq  xonada  saqlangan  itlarda  oikazilgan  tajribalarda  olingan.  Bunday  tajribalarda 
shartli  rsflekslarning  kuchi  kamaygan,  farqlanishlar  tajriba  vaqtida  va  undan  bir  necha  kun 
keyin noaniq bo`lgan. 
Agar  harorat  juda  issiq  bo`lmasa,  uning  ta‘siri  tana  haroratini  idbra  qiladigan 
mexanizmlarini  shikastlarnasa,  issiq  haroratning  qayta-qayta  ta‘siriga  moslashuv  (adaptasiya) 
rivojlanadi.  Birinehi  kunlarda  kuzatilgan  shartli  refleksning  yashirin  davri  uzayishi, 
farqlanishlarning  noaniqligi  5—10  tajribalardan  so‗ng  yo
‘
qola boshlaydi, ‗—7 hafta davomida 
issiq harorat bilan muntazam ta‘sir qilish natijasida umuman yo'qolib ketadi.