Muqaddima


MUSKULLARNING ISHI VA KUCHI



Download 4,57 Mb.
Pdf ko'rish
bet24/353
Sana03.09.2021
Hajmi4,57 Mb.
#163474
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   353
Bog'liq
Normal Fiziologiya Qodirov

MUSKULLARNING ISHI VA KUCHI 
 


 
 
27 
 
     Muskulning  qisqarish  (kaltalanish)  darajasi  doimiy  kuchga  ega  bo`lgan  impulslar 
ta‘sirida turlicha bo`lishi mumkin. Bu muskulning morfologik xossalariga va fisiologik 
holatiga  bog‘liq.  Qisqarishdan  oldin  muskul  tolalari  o‘rtacha  taranglashgan  bo`lsa, 
ularning  keyingi  qisqarishi  kuchliroq  bo`ladi,  ko‘p  cho‘zilgan  muskul  sekin  qisqaradi. 
Uzun  muskullar  kaltalariga  nisbatan  kuchliroq  qisqaradi.  Charchash  jarayoni 
rivojlanishida muskul qisqarishi borgan sari susayib ketadi. 
     Muskul  kuchini  u  ko‘tara  oladigan  yukning  eng  yuqori  miqdori  belgilaydi. 
Muskullarning kuchi juda katta bo`lishi mumkin. Masalan, itning jag‘ muskullari gavda 
vaznidan 8,3 baravar ortiq yukni ko‘tarishi mumkin. Odamning ham bu muskuli kuchli – 
uning yordamida sirk artistlari katta yuk avtomobilini joyidan siljitishadi.Yakka muskul 
tolasi 100-120 mg ga teng taranglik hosil qilishi mumkin. Muskulda tola soni qanchalik 
ko‘p bo`lsa, uning kuchi shunchalik ko‘p bo`ladi. Demak, muskulning ko‘ndalang kesimi 
katta bo`lsa,u o‘z ichiga ko‘p tolalarni qamrab oladi va uning kuchi ko‘p bo`ladi. Bu gap 
tolalari  uzunasiga  yotgan  muskullarga  tegishli.  Duksimon  va  patsimon  muskullarning 
kuchi  ularning  geometrik  ko‘ndalang  kesimiga  emas,  funksional  ko‘ndalang  kesimiga 
bog‘liq (8-rasm). Tolalar yo‘nalishi qiyshiq bo`lgan muskullar tolalariga perpendikulyar 
bo`lgan  funksional  ko‘ndalang  kesimi  muskulning  umumiy  uzun  o‘qiga  perpendikulyar 
bo`lgan  geometrik  ko‘ndalang  kesimidan  ancha  ortiq  bo`lishi  mumkin.  Shu  sababdan, 
patsimon  muskulning  kuchi  umumiy  yo‘g‘onligi  teng 
bo`lgan  parallel  tolali  muskulnikidan  ancha  ortiq 
bo`ladi. 
     Mexanik  ishni  muskul  faqat  izotonik  ravishda 
qisqargan  vaqtda  bajaradi.  Bu  sharoitda  qisqaruvchi 
apparat avvaliga paylari cho‘zilib, tarangligini oshiradi, 
keyin  yukni  ko‘taradi.  Bajarilgan  ish  miqdori  yuk 
massasiga  va  u  ko‘tarilgan  balandlikka  bog‘liq.  Bu 
bog‘lanishni quyidagi formula ifodalaydi: A=P x h. 
P – yuk yoki h – balandlik nolga teng bo`lsa, bajarilgan 
ish – A ham nolga teng bo`ladi. 
     Demak,  muskul  yuksiz  qisqarsa,  yoki  unga  ko‘tarib 
bo`lmaydigan yuk ortilsa, ish bsjsrilmsydi. Muskul eng 
ko‘p  miqdordaagi  ishni  o‘rtacha  yuk  ko‘targanda 
bajaradi. Bu qoida o‘rtacha yuk ortish qoidasi deb ataladi. 
 

Download 4,57 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   353




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish