Microsoft Word àñîñèéòåõ10. doc

 Rektifikatsiya kolonnalarining tuzilishi 
Davriy ishlaydigan rektifikatsiya qurilmalari.
 Kichik ishlab chiqarishlarda davriy ishlaydigan 
rektifikatsiya qurilmalari qo׳llaniladi. Dastlabki aralashma haydash kubiga beriladi (27.9-rasm). Kub 
ichiga isituvchi zmeevik joylashtirilgan bo׳lib, aralashma qaynash haroratigacha isitiladi. Hosil bo׳lgan 
bug`lar rektifikatsiya kolonnasining oxirgi tarelkasining pastki qismiga o׳tadi. Bug` kolonna bo׳ylab 
ko׳tarilgan sari yengil uchuvchan komponent bilan to׳yinib boradi. Deflegmatordan kolonnaga qaytgan 
bir qism distillyat flegma deb yuritiladi.
 Flegma (suyuq faza) kolonnaning eng yuqorigi tarelkasiga 
beriladi va pastga qarab harakat qiladi. Suyuq faza pastga harakat qilishida o׳z tarkibidagi yengil 
uchuvchan komponentni bug` fazasiga beradi. Bug` va suyuq fazalarning bir necha bor o׳zaro kontakti 
natijasida bug` fazasi yuqoriga harakat qilgani sari yengil uchuvchan komponent bilan to׳yinib borsa, 
suyuqlik esa pastga tomon harakat qilgan sari tarkibida qiyin uchuvchan komponentning miqdori oshib 
boradi. Kolonnaning yuqorigi qismidan bug`lar deflegmatorga o׳tadi va u erda to׳la yoki qisman 
kondensatsiyaga uchraydi. Bug`lar to׳la kondensatsiyalanganda hosil bo׳lgan suyuqlik ajratkich 
yordamida ikki qism (distillyat va flegma) ga ajratiladi. 
 
27.9-rasm. Davriy ishlaydigan rektifikatsiya qurilma sining sxemasi: 1-haydash kubi; 
2-rektifikatsiya kolonnasi; 3-deflegmator; 
4-ajratgich; 5—sovitkich; 6, 7-yig`gichlar. 
Oxirgi mahsulot (distillyat) sovitkichda sovitilgandan so׳ng yig`ish idishiga yuboriladi. Kubda qolgan 
qoldiq suyuqlik kerakli tarkibga erishgandagina jarayon to׳xtatiladi, qoldiq tushiriladi va sikl qaytadan 
boshlanadi. Qoldiqning tegishli tarkibga ega bo׳lishini uning qaynash haroratiga qarab aniqlanadi.