Microsoft Word Қўнғироқлар устаси docx

VII. КУЗАТИШ. Кузатувнинг мақсади: мижознинг садоқати ва такрор мурожаат. 
Воситаси: ёрдам, қўллаб-қувватлаш ва қўнғироқлар (!) 
Мижозларнинг энг кўп шикояти: “Мен танлагунимча, мендан манфаатдор эдилар, 
атрофимда гирдикапалак бўлишди, менга қўнғироқ қилишди! Мен кассага пул тўлашим 
билан, менга нисбатан қизиқиш йўқолди!” Бундай мижоз билан ишлаган сотувчи савдонинг 7 
босқичи тўғрисда ҳеч нарса билмаслиги кўринади. 
Шартли кузатиш 3 хил турга бўлинади. 

---

1. “Чиққунча” кузатиш – савдонинг тўлиқ айланиши битта учрашув доирасида амалга 
ошишида битим тузиш лаҳзасидан то дўкон, салон, офисдан чиқгунга қадар 
мижозга йўналтирилган ҳаракатлар мажмуи. 
2. “Битимдан то маҳсулот чиққунча” кузатиш - шартнома (тўлов) имзоланган пайтдан 
бошлаб маҳсулотни чиқариб бериш ёки хизматларни тақдим этиш битим 
имзоланган куни эмас, балки бир кундан кейин содир бўлган ҳолларда 
буюртмачига йўналтирилган ҳаракатлар мажмуи. 
3. Савдодан кейинги кузатиш – Кейинги битимга қадар маҳсулотни олгандан ёки 
хизмат тақдим этилгандан кейинги мижозга йўналтирилган ҳаракатлар мажмуи. 
Бундай бўлиниш мажбурий эмас, мен фақат кўплаб чакана савдо корхоналарига хос 
бўлган сотувчи мол етказиб берилгандан кейин мижоз билан алоқани давом эттириш 
мажбуриятини олмаганлиги сабабли бунга тўхталибб ўтяпман. Бу билан кўпинча “сервис” 
шуғулланади, агар бундай сервис бўлмаса, унда ҳеч ким шуғулланмайди. 
1. Кузатишнинг ҳар бир шакли тўғрисида қисқача. 
- “Маҳсулот чиққунча” кузатиш. Бу қуйидаги ҳаракатларни қамраб олади: 
– маҳсулотни транспортгача олиб боришга кўмаклашиш; 
- етказиб бериш тўғрисида қизиқиш ёки уни расмийлаштириш; 
- ичимлик таклиф қилиш; 
- чиққунча кузатиш, миннатдорчилик билдириш ва хайрлашиш;; 
- сизнинг хизматингиз даражаси тўғрисида мижоз фикри билан қизиқиш. 
2. “Битимдан етказиб беришгача” кузатиш. Бунга қуйидаги ҳаракатлар киради: 
- Вақти-вақти билан телефон орқали буюртма ҳолати ҳақида маълумот бериш: агар 
етказиб бериш бир ойдан кейин бўлса, унда ҳафтада бир марта; агар бир ҳафтдан 
сўнг бўлса, ҳафтада икки марта; агар кейинги ҳафтада бўлса, олгунга қадар 2-3 
соатгача; 
- Тайёрлиги тўғрисида огоҳлантириш; 
- Мижоз тайёрлигига қизиқиш билдириш ва ҳоказо.