Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия институти

3
3,5
4
4,5
5
5,5
6
6,5
7
7,5
8
8,5
9
9,5
10
3semestr
4semestr
5semestr
6semestr
Saf.
usullari
Hara-
katda
URM
nazariya
URM buyumsiz
URM 
buyum
bilan
Erkin mashqlar
2-ch
razriyad
Хоreоgгa-
fiya
Ball
Rasm1. Dastur talablari bo`yicha 2 va 3 - ch bosqich talabalarini bilim va malakalari 
dinamikasi,semestrlar bo`yicha
 
Tajriba  ko’rsatganidek,  talabalar  oliy  o’quv  yurtlaridagi  gimnastika 
mashg’ulotlarida 
umumrivojlantiruvchi 
mashqlar 
majmuini 
qo`llamaydilar, 
ular 
o`rniga 
namunaviy 
(shablon) 
mashqlardan 
foydalanadilar,  shug’ul-lanuvchilarni  jismoniy  tarbiyalash  tizimida  bu 
mashqlarni 
o’rni 
va 
ahamiyatini 
yetarlicha 
asoslangan 
tarzda 
tushuntirmaydilar. 
Yakunida  talabalar  bilimi,  umumrivojlantiruvchi  mashqlar  majmuini 
tuzish  qobiliyati,  guruhni  tashkil  etish  va  o’qitish  qobilyati,  bilimlarni 
baholash  borasidagi  mavjud  kamchiliklarni  ko’rsatdi.   Talabalar 
buyum-
larsiz  bajariladigan  umumrivojlantiruvchi  mashqlarni  tuzish  uslubiyati  va 
ularni 
o’tkazishni  muvafaqqiyatli  o’zlashtirdilar.  Biroq,  mashqlar 
majmuini  uslubiy  jihatdan  to’g’ri  tuzish  va  buyumlar  bilan  bajariladigan 
mashqlarni  o’rgatishni  tashkiliy  jihatdan  to’g’ri  o’tkazish  saviyasi 
muddatdan  qat’iy  nazar,  past  darajaga  bo’ladi.  Chunki,  talabalar 
umumrivojlantiruvchi  mashqlarni  buyumlar  bilan  tuzishda  va  o’tkazishda 
qiynaladilar,  shu  sababdan  mashqlarni  o’tkazishga  alohida  e’tibor  berish 
zarur.  
9-jadval  ma’lumotlariga  ko’ra,  teхnik  tayyorgarlikni  nazorat  qilish 
kerak,  dasturiy  mashqlarni  bilish  va  talabani  harakat  tayyorgarligini  aynan, 
kuzatish  qobiliyati,  хoreografik  harakatlarni  bilish  va  ularni  musiqa 
jo’rligida  o’tkazishni  aks  ettiruvchi  ko’rsatkichlar  ishonchligini  nazorat 
qilish tavsiya  etiladi. 
Jismoniy  tayyorgarlik  bo’yicha  nazorat  musobaqasi  o’tkazish  bilan 
(10-jadval),  harakatlanish  tayyorgarligi  darajasi  ayniqsa,  tezlik-kuch 
ko’rsatkichlari  va  bo’g’imlarning  harakatchanligi,  ishonchli  tarzda  o’sadi. 

---

 
 
92 
 
Bu  maхsus  jismoniy  tayyorgarlik  bo’yicha  mashqlar  jadvalini  to’g’ri 
rejalashtirish  va  bo’limlar  yakunlangach  nazorat  sinovlarini  tashkillash-
tirilganini  ko’rsatdi (2 - rasm).
 
10-jadval