Gidroekologiya

Havo yostiqli kema  necha tonna yuk tashishi mumkin? 
   

---

 
117 
Odatdagi kemalar suv sathiga gavdasi bilan tayanadi. Avtomabillar g’ildiraklari bilan yerga 
tiraladi. Yuqorida tilga olingan kemalar esa yerga ham suvga ham tayanmaydi. Havo to’ldirilgan 
yostiq ustiga joylashgan bu kemalar  bamisoli suv ustida parvoz qilub yurganday tuyuladi. 
Darvoqe, bu kmeaning nomini inglizchadan tarjima qiladigan bo’lsak ham aynan “suv ustida 
parvoz qiluvchi” degan ma’noni anglatadi. Kema kuchli vetilyator bilan ta’minlangan bo’lib, ular 
kema tagidagi yostiqlarni havo bilan to’ldiradi. Xuddi mana shuning evaziga kema suvdan 
ko’tarilib turadi. Yelkasiga 40 tonna yuk yoki  100 nafar yo’lovchini ko’tarib soatiga 100 km tezlik 
bilan harakatlanadigan shunday kemalar qurilgan.  
Hozirgi kunda ular bemalol paromlarning o’rnini bosyapti. Lekin 150 tonna yuk 
ko’taradigan havo yostiqli kemalar loyihasi ham tayyorlanmoqda. Ular 200 dan 500 nafargacha 
odamni yoki 50 dona avtomashinani bemalol tashiy oladi. Bunday texnika dengiz to’lqinlariga 
bardoshli, ular sol- kemalalr o’rnini bosa oladi.  
Havo yostiqli birinchi kema 1959 yili ingliz ixtirochisi Kristofer Kokkerell tomonidan 
yaratildi.