Бу китоб ғоялар, рамзлар тўҒрисида эмас, бу китоб одамлар тўҒрисида



Download 7,36 Mb.
Pdf ko'rish
bet2/43
Sana23.02.2022
Hajmi7,36 Mb.
#128282
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   43
Bog'liq
Qora musiqa

УЎК: 8 2 1 .5 1 2 .1 3 3 - 3  
КБК: 84(7)
Таржчмонлар
И.Ғафуров, Э.Эрназаров
Тўпловчи ва сўзбоши муаллифи
профессор А.Х. Саидов
ISBN 978-9943-20-313-6
© Уилям Фолкнер, «Қора мусиқа». «Янги аср авлоди», 2018 йил.


УИЛЯМ ФОЛКНЕР -  
ИНСОНПАРВАР ЁЗУВЧИ
«Ёзувчининг м а с ъ у л и я т и  - ҳа қ и қ а т - 
н и ҳ и к о я щ илиш дир, ҳақиг^ат ни ш у н ­
дай ҳ и к о я гуллиш к е р а к к и , у у н у т и л - 
м а й д и г а н о б р а зга а й л а н с и н . Б и р о р  
н а р с а н и о д д и й г и н а х а б а р г^и ли ш , 
а д о л а т с и з л и к т ў г р и с и д а ё з и ш н и н г  
ў зи б а ъ за н е т а р ли эмас. Б у о дам ларга 
т а ъ с и р ц и лм а й д и . Ё зу в ч и б унга ў з и ­
н и н г и ст еъ д о д и н и к^ўш иш и к е р а к , у  
а н а ш у ҳ а қ и қ а т н и олиб, о д а м ла р буни 
ёдда саг^лаб қ о л и ш л а р и у ч у н т а гидан 
г у л х а н ё қ и ш и керак. Ё зу вч и н и н г м а с ъ ­
у л и я т и х у д д и ш ундадир».
У.Фолкнер
Бую к ам ери кали к ёзувчи У. Фолкнер ўз қабрто- 
ш идаги ёзувни ш ундай тасавву р қилган: Уилям 
К а т б е р т Ф олкнер ( 1 8 9 7 - 1 9 5 2 ) - а м е р и к а л и к
ёзувчи, ш оир, драм атург, публицист, эссечи, кино- 
сценариячи, адабиёт соҳасида 1949 йилги Нобель 
м укоф оти н и н г лауреати , XX аср н и н г эн г й и р и к
адиби, эҳтимол, аввалги юз йиллик адабиётининг 
э н г м аш ҳ у р с и й м о с и д и р . Ф р а н ц и я л и к ёзу вч и
Ж .П.Сартр ам ери кали к тан қи дчи М.Каулига йўл- 
лаган мактубида эса «Фолкнер - б у Тангри!» деган. 
Айни иайтда, кейинчалик М.Каули «Фолкнернинг 
асарларини в атан и д а кам ўқиш ар в а унга етарлича 
баҳо беришмасди», - деб кўрсатган в а унинг роман- 
ларини «эриш иб бўлм айдиган б ади и й жасорат» 
деб эътироф этган.
з 
I TerDU А Й Ш
: №. 
‘/ D 'f S f c L


И н со н т а қ д и р и у ч у н , о д а м л а р б о ш и г а т у ш а - 
д и г а н у ц у б а т л а р , у л а р д у ч о р б ў л а д и г а н ад о - 
д а т е н з л и ж в а ш а ф ц а т с н з л н ж у ч у н қ а й ғ у р н ш
- У .Ф олкнер б у т у н и ж о д н д а н қ и з и л н п бўлиб 
ў т г а н . Шунинг учун ҳам ёзувчи Янониядаги Нагано 
университети студентларининг ўзини қайси адабий 
м актабга мансуб деб ҳисоблаш и тўғрисидаги саво- 
лига ж авоб берар экан, ш ундай деган: «Мен м а н с у б
б ў л ган , м а н с у б б ў л н ш н н х о х л а та я я г о н а м а к т а б
- бу н н с о н н а р в а р л и к м а к т а б и д и р » .
Уилям Катберт Фолкнер 1897 йилнинг 25 сентя- 
брида Миссисипи ш татининг Нью-Олбани ш аҳарча- 
сида университетнинг иш лар бош қарувчиси М арри 
Чарльз Фолкнер в а Мод (Батлер) Фолкнер оиласида 
туғилган. К ейинчалик оиласи ушбу ш тат шимоли- 
га, О ксф орд ш аҳрига кўчиб ўтган. Б ўлаж ак ёзувчи 
бир н еча саф арлари ҳисобга олинмаса, ҳаётининг 
асосий қисм ини ш у ерд а ўтказган.
Б ўлаж ак ёзувчининг оиласида б о б о с и н и я г ©та­
ен - п о л к о в н и к У и лям К л а р к Ф о лкн ер тўғриси­
даги ёрқин хотиралар сақланиб қолган. Бу маш ҳур 
ш ахе хотираси си ф ати д а унга Уилям, қи сқартириб 
айтилганда Билл номини беришган. Нобель мукофо- 
ти лауреатининг романларида Уилям Кларк Фолкнер 
полковник С арториснинг тимсоли бўлган.
Адиб учун бобосининг отаси такд и ри мисолида. 
С арторисдек қаҳрам он хар ак тер и н и очиб бериш
н ақ ад ар беқиёс бадиий м аҳорат талаб қилинган- 
лигини тасаввур этиш мумкин. Уилям Кларк Фолк­
нер ўсмирлик п ай ти д а уйидан чиқиб кетган в а 14 
ёш и даёқ ш аҳар турм аси да иш лаган. У М ексикада- 
ги уруш да иш тирок этган, ю рист бўлиб иш лаган
қиш лоқ хўжалиги билан шуғулланган, Фуқаролар 
уруш и в ақ ти д а суворий аскарлар полкига қўмон- 
донлик қилган. Бу инсон уруш дан сўнг ўз ш тати д а 
биринчи темир йўлни қурган.
4


Уилям Кларк Фолкнер ш еърлар битган, кейинча- 
лик н аср д а ҳам иж од қилган. Унинг « М ем ф н ен и н г 
оц
ати ргули » ром ани қай та-қ ай та н аш р этилган. 
«Мемфиснинг оқ атиргули» ром антизм анъанала- 
ри руҳида битилган бўлиб, А мерика Ж анубидаги 
р и ц ар л и кка ўзига хос мадҳдир. Ш унинг учун ҳам 
бу ром ан ж анубда ж у д а маш ҳур бўлган. Буни ушбу 
асар М а р ге р е т М и тчеллн и н г оламшумул «Еллар 
о ли б кетган » китобининг бадиий м анбаси бўлган- 
лиги ҳам исботлайди.
Полковникнинг ж ўш қин ҳаёти ф ож иона тугаган: 
уни бизнес рақобатчиси ўлдирган.
Уилям К атб ер т Ф олкн ерн и н г болалиги М ар к
Т в ен н и н г китобларидаги Том Сойер в а Гек Финн 
тўғрисида ёдда қолган воқеаларга ўхш аб кетган. Бу 
қаҳрам онлар каби Уилямнинг болалик таассурот- 
лари ҳам ўз ёш ига хос бўлмаган. У и кки бор қора 
танлилар қатл этиладиган Линч судини кузатган. У. 
Фолкнер 11 ёш га тўлганда О ксф ордда ш аҳарнин г 
и к к и минг аҳолиси иш ти рок этган Линч суди бўлиб 
ўтган. Суд ҳукмига кўра калласи олинган кимсанинг 
ж асад и м айдонга осиб қўйилган. Б ун дан -да даҳ- 
ш атли суд олти йил ўтгач рўй берган. У. Фолкнерга 
бундай қонли ирқи й ф о ж и а қ атти қ таъ си р қилган. 
Ш унинг учун унинг деярли ҳар бир асар и д а Аме- 
р и кадаги ирқи й муаммо кўтарилади.
У.Фолкнер М арк Твен каби тизимли таълим олма- 
ган. У ўрта м актабни тугаллай олмаган, универси- 
тетд а ҳам атиги бир яр и м йил ўқиган. Унинг маъ- 
лумоти ж у д а кўп китобларни тартибсиз р ав и ш д а 
ўқиш дан иборат бўлган, холос. У 17 ёш ида мактабни 
татттлаб кетган. У ўз бобосининг бан ки д а иш лаган. 
Ўша п ай тд аёқ Уилям ф а қ а т раем солиш га қизиқиб 
қолмасдан, 13 ёш идан ш еърлар ҳам ёза бошлаган.
Биринчи ж аҳон уруши бошланиши билан у армия 
саф и га кириш га ари за берган, бироқ бўйи атиги 167
5


см бўлганлиги учун хоҳиши қондирилмаган. Шунга 
қарамасдан, 1918 йидда ўз орзусига эриш ган - ҳар- 
бий учувчи бўлган. У.Фолкнер ўзининг учувчилик 
маҳоратини Канаданинг Торонто ш аҳридаги Қирол- 
лик ҳарбий-ҳаво кучларида оширган, лекин ҳарбий 
ҳаракатларда иш тирок этмаган. Чунки машқларнинг 
бирида у авиация ф алокатига учраган.
Б ў л а ж ак ёзувчи а р м и я д а ги х и зм а ти тугагач, 
қадрдон ш аҳрига қайтган. У бемор отасининг хоҳи- 
ш ига кўра О ксфорд зшиверситетига кирган, бу ерда 
испан в а ф ранцуз тилларини м уваф ф ақи ятли эгал- 
лаган. Бундан таш қар и , ш у университетда почта 
хизм атчиси бўлиб ҳам иш лаган. Уни иш в ақти д а 
китоб ўқиш билан маш ғул бўлганлиги учун иш дан 
бўш атиш ган. У. Фолкнер иш дан бўш аш тўғрисида- 
ги ари заси н и ж у д а ан ти қ а битган: «Капиталистик 
ти зи м д а яш ар экан м ан , ўз ҳаётим ни пулдор одам ­
лар талаблари таъ си р и га дучор қилиш га тайёрм ан. 
Лекин почта м ар каси учун и кки цент с ар ф қила 
оладиган ҳар бир д ар б ад ар яр ам асн и н г хизм атини 
қилсам, менга лаънатлар бўлсин».
1927 йилда У.Фолкнер ўз орзусига эриш ган - мак- 
табда ўқиётган пайтида севиб қолган Эстелл Олдхэм 
Ф ранклинга уйланган. Эстел бундан аввал биринчи 
эридан аж ралган. Уларнинг и кки ф ар зан д и - Ала­
бам а (1931 йилда в аф о т этган) в а Ж ил бўлган.
У.Фолкнернинг «Нью Рипаблик» («New Republic») жур- 
налида 1919 йилда чоп этилган «Фавннинг кундузги 
туши» («LApres-midi d u n faune») ш еърининг эълон 
қилиниши унинг адабий ижоди муқаддимаси бўлган.
Ижодининг илк даври да У. Фолкнер Ф ранция сим- 
волистларининг таъсири остида бўлган, уларга очиқ- 
часига тақлид қилган. Кейин эса тажрибавий, модерн 
деб аталадиган адабиёг - Ж.Жойс, Т.С.Элиот иж одига 
мойиллик сезган. У.Фолкнернинг ўзи Ж .Ж ойснинг
6



Download 7,36 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   43




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish