Muvozanatli deb tushuniladi. Ammo, har qanday iqtisodiy tizimning bunday holati hayoliydir

17-chizma. Ishlab chiqarishning haqiqiy va potentsial hajmi o’rtasidagi 
resession uzilish 
YaIMni  to’liq  bandlilikning  noinflyatsion  darajasiga  qadar    o’stirish  uchun 
jami talab (jami xarajatlar) ko’paytirilishi zarur bo’lgan miqdor retsession uzilish 
deyiladi (17-chizma). 
Ishlab  chiqarishda  to’liq  bandlikka  erishish  va  retsession  uzilishni  yo’qotish 
uchun  jami  talabni  rag’batlantirish  va  muvozanatli  yalpi  daromadning  o’sishini 
ta’minlash lozim. Yalpi daromadning o’sishi ΔU quyidagiga teng bo’ladi:  
ΔU=Retsession uzilish miqdori x Avtonom xarajatlar multiplikatori miqdori  
YaIMni to’liq bandlikning noinflyatsion darajasigacha pasaytirish uchun yalpi 
talab (yalpi xarajatlar) kamayishi zarur bo’lgan miqdor inflyatsion uzilish deyiladi. 
Agarda,  ishlab  chiqarish  haqiqiy  hajmi  (Uo)  potentsial  (U*)  hajmidan  ko’p 
bo’lsa,  yalpi  xarajatlar  ortiqcha  hisoblanadi.  Yalpi  talabning  ortiqchaligi 
iqtisodiyotda  inflyatsiya  jarayoniga  olib  keladi.  Boshqacha  aytganda  yalpi  talab 
hajmining yalpi taklif hajmidan qisqa muddatda katta bo’lishi oqibatida haqiqiy va 
potentsial YaIM hajmlari o’rtasida inflyatsion uzilish ro’y beradi (18-chizma). Bu 

---

 
77 
 
uzilishni  bartaraf  qilish  uchun  yalpi  xarajatlarni  kamaytirish,  boshqacha  qilib 
aytganda yalpi talabni cheklash zarur. 
 
 
E                                                              Y=E 
                                                                           E
1
=C+I+G+Xn 
                                                                 
                                              
A                
E
                         
E
2
=E
1
-ΔE                                                 
                                                        
           
inflyatsion 
               uzilish         B 
                                                                                     
             
             45   
                            Y*              Y
0
                                Y